Arama - TDV İslâm Ansiklopedisi

İŞARET الإشارة

Lafzın, sevkediliş amacı dışında kalan, fakat asıl mânadan ayrılmayan ve onun gereği olan ikincil bir mânaya delâleti anlamında fıkıh usulü terimi.bk. DELÂLET الدلالة

İŞARET الإشارة

Örtülü olarak anlatılmak isteneni (meknî anh) doğrudan veya az bir vasıtayla anlatan alâkası açık kinaye türü; ima.bk. KİNAYE الكناية

İŞARET الإشارة
Bir mânayı, düşünceyi veya duyguyu üstü kapalı bir şekilde anlatma anlamında tasavvuf terimi.

İŞÂRET-i ALİYYE إشارت عليّه
Şeyhülislâmın kendi yetki alanına giren karar ve icraatını sadrazama teklifi için kullanılan tabir.

İŞMAM الإشمام

Harekeye sessizce dudaklarla işaret etmek anlamında kıraat terimi.bk. REVM الروم

LATİFE اللطيفة
İnsandaki ilâhî cevhere işaret eden tasavvuf terimi.

ÂYET الآية
Allah’ın varlığına, peygamberlerin doğruluğuna işaret eden delil ve mûcize anlamında, ayrıca Kur’ân-ı Kerîm sûrelerinin belli bölümlerinden her biri için kullanılan bir terim.

CEDVEL الجدول
Çeşitli amaçlarla üzerine isim, işaret, harf ve rakamların yazıldığı çizelge, tablo.

HÛ هو
Sûfîlere göre Allah’ın zâtına işaret eden ismi.

İ‘CÂM الإعجام

Birbirine benzeyen harflere ayırıcı işaret olarak nokta koyma anlamında terim.bk. MUSHAF المصحف

İŞ‘ÂR الإشعار

Hedy kurbanına belirli bir şekilde işaret koymak anlamında fıkıh terimi.bk. HEDY الهدي

MÜ’TEFİKE المؤتفكة
Lût kavminin helâki sırasında altüst edilen yerleşim birimlerine işaret eden Kur’an tabiri.

RENK الرنك
Eyyûbîler ile Memlükler’de sultan ve ümerâ tarafından kullanılan özel işaret, arma.

TEMRÎZ التمريض
Hadis metninde bir kelimenin yanlışlığına veya bir rivayetin zayıflığına işaret etmek için kullanılan terim.

ŞEB-i ARÛS شب عروس

Düğün gecesi anlamında Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’nin ilâhî sevgiliye kavuşmasına işaret eden öldüğü gece; bu gecenin yıl dönümlerinde yapılan tören.bk. MEVLÂNÂ CELÂLEDDÎN-i RÛMÎ مولانا جلال الدين رومی

ŞİÂR الشعار
Allah’a kulluk etmeye vesile olan, saygı gösterilmesi ve korunması gereken belli ibadet, işaret ve semboller anlamında terim.

YÂR-ı GĀR يار غار
Hz. Ebû Bekir’in, hicret yolculuğunun başında Hz. Peygamber ile Sevr mağarasındaki arkadaşlığına işaret eden lakabı.

KIYAMET ALÂMETLERİ
Kozmolojik düzenin bozulmasından önce meydana gelecek olan ve bu sürecin jeolojik zaman ölçüsüyle yaklaştığına işaret eden belirtiler.

ATFE العطفة

Hadislerin yazılışı sırasında unutularak yazılmayan ve sonradan sayfa kenarına veya satır arasına ilâve edilen kelimeye işaret etmek üzere, bu kelimenin düştüğü yerden sağa veya sola doğru çizilen yatay çizgi.bk. LAHAK اللحق

REŞEN رشن

Receb, şâban ve ramazan aylarının kısaltmasından oluşan ve kapıkuluna üç ayda bir verilen maaşın (mevâcib) söz konusu zaman dilimine işaret eden bir malî terim.bk. MEVÂCİB مواجب