HEYÛLÂ
Âlemin ilk maddesi anlamında felsefe ve kelâm terimi.
CİSİM
Üç boyutlu varlık anlamında ve genel olarak ruh veya nefis gibi mânevî varlıkların karşıtı olarak kullanılan felsefe terimi.
ANÂSIR-ı ERBAA
İlkçağ Yunan, Ortaçağ İslâm ve hıristiyan felsefesinde tabii varlıkların ilkesi sayılan dört madde.
SÛRET
Duyu veya akılla algılanan bir şeyi o şey yapan öz ve ilke anlamında felsefe terimi.
HEBÂ
Allah’ın, içinde âlemin sûretlerini döktüğü şekilsiz madde anlamında tasavvuf terimi.
MEVZÛ
On kategoriden biri, bir önermede yüklemin öznesi ve konusu, her türlü sûreti kabul yeteneğine sahip ilk madde anlamında mantık ve felsefe terimi.
KIYAS
Bilinenden hareketle bilinmeyene ulaşmayı ifade eden mantık, fıkıh ve dil bilimi terimi.
TABÎİYYÂT
Meşşâî gelenekte tabiat ilimleri alanına giren konuları ve bunlara dair eserleri ifade eden bir terim.
MATERYALİZM
Maddî âlemin ötesinde herhangi bir varlık alanı tanımayan dünya görüşü.