AĞAÇ - TDV İslâm Ansiklopedisi

AĞAÇ

Müellif: ABDULLAH UÇMAN
AĞAÇ
Müellif: ABDULLAH UÇMAN
Web Sitesi: TDV İslâm Ansiklopedisi
Yayımcı: TDV İslâm Araştırmaları Merkezi
Baskı Tarihi: 1988
Erişim Tarihi: 09.10.2024
Web Adresi:
https://islamansiklopedisi.org.tr/agac--dergi
ABDULLAH UÇMAN, "AĞAÇ", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/agac--dergi (09.10.2024).
Kopyalama metni

Sahibi ve başyazarı Necip Fazıl Kısakürek’tir. Necip Fazıl’ın şahsî gayret ve teşebbüsü, İş Bankası’nın desteğiyle yayımlanmaya başlayan dergi, maddeci düşünceye bağlı sanat ve kültür faaliyetlerinin karşısında doğrudan doğruya ruhçu ve mistik dünya görüşünü temsil etmektedir. Türk aydınlarının giderek mânevî boşluğa düştüğü bir dönemde yayın hayatına giren dergi, başta ruh dünyası olmak üzere, daha çok kültür ve sanat planında Türkiye’nin millî ve mânevî meselelerine eğilmiş, edebî, fikrî ve estetik konularıyla devrin şöhretlerini bir araya getirmiştir. Her sayıda yer alan başmakaleleri ile memlekette mevcut kültür ve sanat faaliyetlerini değerlendiren Necip Fazıl dışında, onunla aynı sanat anlayışını paylaşan Mustafa Şekip Tunç, Burhan Toprak, Ahmet Kutsi Tecer, Ahmet Hamdi Tanpınar ve Ahmet Muhip Dıranas imzalarına rastlanırsa da dergi Necip Fazıl’ın damgasını taşır. Onun, derginin ikinci sayısında yayımlanan “Allahsız dünya” adlı makalesi, Türkiye’de bütün bir Cumhuriyet devrinin olduğu kadar, temelde bütün insanlığın ölüm karşısındaki aczini dile getiren unutulmaz güzellikte bir yazıdır.

Genellikle sanat ve kültür üzerine makalelerle şiir, hikâye, tenkit ve tercüme türündeki eserlere yer veren dergi, geniş bir okuyucu kitlesine ulaşamamış olmakla beraber, belli bir okur yazar grubunun yakın ilgisini görmüş ve çeşitli tenkitlere hedef olmuştur. Derginin yazar kadrosunda yukarıdaki isimlerden başka Cahit Sıtkı Tarancı, Ziya Osman Saba, Samet Ağaoğlu, Falih Rıfkı Atay, Suut Kemal Yetkin, Fikret Âdil, Sait Faik, Sabahattin Ali, Âsaf Hâlet Çelebi, Abdülhak Şinasi Hisar, Zahir Güvemli, Cevdet Kudret, Sabahattin Eyüboğlu, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Salih Zeki Aktay ve Nurullah Berk bulunmakta, ayrıca F. Mauriac, A. Suarés, M. Proust ve Hoelderling’den tercümeler yer almaktadır.

İlk altı sayısı Ankara’da çıktıktan sonra yedinci sayıdan itibaren İstanbul’a nakledilen derginin kapaklarında yerli ve yabancı ressamların gravürleriyle siyah beyaz desenleri görülür. Ayrıca iç sayfalarda plastik sanatlar ve estetikle ilgili yazılarla da dergiye aynı zamanda bir güzel sanatlar dergisi hüviyeti verilmek istendiği anlaşılmaktadır. Yazar kadrosu, muhtevası ve getirdiği mesajla devrin sanat, kültür ve edebiyat dünyasında önemli bir yeri olan Ağaç dergisi, daha sonraki yıllarda aynı görüşü benimseyen yayın organlarının da nüvesi kabul edilmektedir.


BİBLİYOGRAFYA

Necip Fazıl Kısakürek, Bâbıâli, İstanbul 1976, s. 217-223.

M. Orhan Okay, Necip Fazıl Kısakürek, Ankara 1987, s. 5, 12-14.

Abdullah Uçman, “Necip Fazıl ve Ağaç Dergisi”, Mâvera, Necip Fazıl özel sayısı, sy. 80-82, İstanbul 1983, s. 82-86.

K. Eşfak Berkî, “Ağaç”, , I, 43.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1988 yılında İstanbul’da basılan 1. cildinde, 460 numaralı sayfada yer almıştır. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER