AYYÂŞÎ - TDV İslâm Ansiklopedisi

AYYÂŞÎ

العيّاشي
AYYÂŞÎ
Müellif: HASAN KÂMİL YILMAZ
Web Sitesi: TDV İslâm Ansiklopedisi
Yayımcı: TDV İslâm Araştırmaları Merkezi
Baskı Tarihi: 1991
Erişim Tarihi: 04.12.2024
Web Adresi:
https://islamansiklopedisi.org.tr/ayyasi
HASAN KÂMİL YILMAZ, "AYYÂŞÎ", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/ayyasi (04.12.2024).
Kopyalama metni

1037’de (1628) Fas’ta doğdu. Sicilmâse havzasının Büyük Sahra sınırı bölgesinde yaşayan Ayt Ayyâş (Ayyâşoğulları) adlı bir Berberî kabilesine mensuptur. Önce babasından ve kardeşinden, sonra da Ebû Zeyd İbnü’l-Kādî ve Abdülkādir el-Fâsî gibi memleketinin tanınmış âlimlerinden ilim tahsil etti. Daha sonra Mısır’a giderek orada Ali el-Üchûrî, Şehâbeddin el-Hafâcî, Abdülkādir el-Mahallî’nin derslerine devam etti. Mekke ve Medine’yi üç defa ziyaret etti. er-Riḥletü’l-ʿAyyâşiyye adlı eserini son olarak Medine’de bulunduğu sırada yazdı. Ayrıca burada hadis dersleri verdi. Ebû İshak İbrâhim eş-Şehrezûrî’ye intisap etti. Elli üç yaşında 10 Zilkade 1090’da (13 Aralık 1679) vebadan öldü.

Eserleri. 1. er-Riḥletü’l-ʿAyyâşiyye (I-II, Fas 1306, 1318; Rabat 1977). Asıl adı Mâʾü’l-mevâʾid olan eser Fas ile Mekke arasındaki kervan yolunu, o bölgede yaşayan halkın örf ve âdetlerini, âlim ve sûfîlerini anlatır. Eser ayrıca Muḳteṭafât min Riḥleti’l-ʿAyyâşî adıyla kısaltılarak neşredilmiştir (Riyad 1984).

2. Tenbîhü’l-himemi’l-ʿaliyye ʿale’z-zühd fi’d-dünya’l-fâniyye.

3. el-Ḥükm bi’l-ʿadl ve’l-inṣâfi’d-dâfiʿ.

4. en-Nûrü’l-bâsim fî cümleti min kelâmi Ebî Sâlim. Oğlu Hamza tarafından derlenen şiirleri.

5. İḳtifâʾü’l-es̱er baʿde ẕehâbi ehli’l-es̱er.

6. İtḥâfü’l-aḫillâʾ bi-esânîdi’l-ecillâʾ. Hocalarının ve bazı âlimlerin biyografilerini ihtiva eden son iki kitabın aynı eser olduğu söylenmektedir. Ayrıca bey‘ hakkında daha sonra şerhettiği fıkha dair manzum bir risâlesi de vardır.


BİBLİYOGRAFYA

Ayyâşî, er-Riḥletü’l-ʿAyyâşiyye, Rabat 1977, I-II.

a.mlf., Muḳteṭafât min Riḥleti’l-ʿAyyâşî, Riyad 1404/1984.

, s. 228.

, I, 115.

, I, 314.

, II, 616; , II, 711.

, I, 168-169; II, 832-835.

Mohammed ben Cheneb, “Ayyâşî”, , II, 79-80.

a.mlf. – [Ch. Pellat], “al-ʿAyyās̲h̲ī”, , I, 795.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1991 yılında İstanbul’da basılan 4. cildinde, 297 numaralı sayfada yer almıştır. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER