https://islamansiklopedisi.org.tr/berzai
Azerbaycan’ın Berzaa (Berdaa) şehrinde doğdu. Hadis tahsili için pek çok seyahat yaptı ve Ebû Küreyb, Ahmed b. Furât, Amr b. Ali es-Sayrafî ve Bündâr gibi âlimlerden hadis öğrendi. Özellikle Ebû Zür‘a er-Râzî’nin derslerine devam etti. Ayrıca İmam Müslim b. Haccâc ve İbn Vâre’den büyük ölçüde faydalandı. Kendisinden de Hafs b. Ömer el-Erdebîlî, Ahmed b. Tâhir el-Meyânecî, Hasan b. Ali b. Ayyâş vb. rivayette bulundular. Hadis rivayetinde son derece titiz davranan Berzaî, tâliplerin hadisleri usulüne uygun olarak rivayet etmedikleri gerekçesiyle bir ara evine kapandı ve kimseye hadis rivayet etmemeye karar verdi; fakat muhaddisler hocası Muhammed b. Müslim b. Vâre’ye başvurarak Berzaî’yi bu kararından vazgeçirmesini istediler. Bunun üzerine Berzaî yeniden hadis rivayet etmeye başladı.
Berzaî’nin, hadis râvileri hakkındaki sorularına Ebû Zür‘a er-Râzî ve Ebû Hâtim er-Râzî’nin verdiği cevapları ihtiva eden eḍ-Ḍuʿafâʾ ve’l-keẕẕâbûn ve’l-metrûkûn min aṣḥâbi’l-ḥadîs̱ adlı bir eseri Köprülü Kütüphanesi’nde bulunmaktadır (nr. 40/3).
BİBLİYOGRAFYA
Yâkūt, Muʿcemü’l-büldân, I, 380-381.
İbn Manzûr, Muḫtaṣaru Târîḫi Dımaşḳ, IX, 344.
Zehebî, Aʿlâmü’n-nübelâʾ, XIV, 77-78.
a.mlf., Teẕkiretü’l-ḥuffâẓ, II, 743-744.
Süyûtî, Ṭabaḳātü’l-ḥuffâẓ (Lecne), s. 313.
Sezgin, GAS, I, 163.
Ramazan Şeşen v.dğr., Fihrisü maḫṭûṭâti Mektebeti Köprülü, İstanbul 1406/1986, I, 43.
