https://islamansiklopedisi.org.tr/buzurg
Türk mûsikisinde en az sekiz asırdır kullanıldığı bilinen en eski makamlardandır. “Büzürk” olarak da söylenir. Bazı nazariyat kitaplarında “büzrük” şekline de rastlanmaktadır. Farsça bir kelime olan büzürg “büyük, ulu” mânasına gelmektedir. Dizisi, hüseynî perdesine göçürülmüş bir hüseynî beşlisine, yerinde bir bûselik beşlisi ile rast perdesine göçürülmüş bir çârgâh beşlisinin ilâvesinden meydana gelmiştir. Donanımına herhangi bir ârıza işareti yazılmaz. Makamın güçlüleri birinci derecede hüseynî, ikinci derecede nevâ, üçüncü derecede dügâh perdesi, durağı ise rast perdesidir. Bütün birleşik makamlar gibi inici seyreder.
Türk mûsiki repertuvarında tesbit edilebilen büzürg makamındaki eser sayısı yirmi beş civarındadır. Bu makama örnek olarak III. Selim’in çember, Kantemiroğlu’nun darbeyn usulündeki peşrevleri, Sâdık Ağa’nın, “Hûban seninle leyl ü nehâr istînâs eder” mısraı ile başlayan berefşan usulündeki 1. bestesi verilebilir.
BİBLİYOGRAFYA
Kantemiroğlu, İlmü’l-mûsikî, I, 102-103.
Ezgi, Türk Musikisi, I, 179; IV, 254-255.
Arel, Türk Mûsıkîsi, s. 85-86.
Öztuna, BTMA, I, 168-169.
İlişkili Maddeler
Görseller
