HADES - TDV İslâm Ansiklopedisi

HADES

الحدث
Müellif: RAHMİ YARAN
HADES
Müellif: RAHMİ YARAN
Web Sitesi: TDV İslâm Ansiklopedisi
Yayımcı: TDV İslâm Araştırmaları Merkezi
Baskı Tarihi: 1997
Erişim Tarihi: 13.12.2024
Web Adresi:
https://islamansiklopedisi.org.tr/hades
RAHMİ YARAN, "HADES", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/hades (13.12.2024).
Kopyalama metni

Sözlükte “yakın zamanda meydana gelen, sonradan ortaya çıkan şey” anlamında olup fıkıh ilminde abdestsizlik veya cünüplük dolayısıyla insanda meydana geldiği var sayılan mânevî (hükmî) kirliliği veya bu kirliliğin sebebini ifade eder. Bu durumda bulunan kimseye muhdis denir. Hadesin karşıtı “maddî kirlilik, pislik” anlamına gelen hubstur.

Hades hades-i ekber (büyük hades) ve hades-i asgar (küçük hades) diye ikiye ayrılır. Gusülle giderilebilen cenâbet, hayız ve nifas gibi kirlilik hali büyük hades, abdestle giderilen kirlilik de küçük hadestir. Buna bağlı olarak gusül “tahâret-i kübrâ”, abdest de “tahâret-i suğrâ” şeklinde adlandırılır. Ancak hades kelimesi tek başına kullanıldığında daha çok abdestsizlik hali kastedilmekte (meselâ bk. Buhârî, “Vuḍûʾ”, 2, 34, 36; Mergīnânî, I, 14, 25, 29), büyük hades ise genellikle cenâbet kelimesiyle ifade edilmektedir (bk. ABDEST; CENÂBET; GUSÜL).


BİBLİYOGRAFYA

, “ḥds̱” md.

, “ḥds̱” md.

, I, 278.

, IV, 85; V, 427.

Buhârî, “Vuḍûʾ”, 2, 34, 36.

, I, 3, 24 vd.

Mergīnânî, el-Hidâye, İstanbul 1986, I, 14, 25, 29.

Aynî, ʿUmdetü’l-ḳārî, Kahire 1392/1972, II, 376.

Tahtâvî, Ḥâşiye ʿalâ Merâḳı’l-felâḥ, Bulak 1318, s. 139.

, I, 1-5.

“Hades”, , V/1, s. 42.

G.-H. Bousquet, “Ḥadat̲h̲”, , III, 19.

“Hades”, , XVII, 108-128.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1997 yılında İstanbul’da basılan 15. cildinde, 1 numaralı sayfada yer almıştır. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER