TDV İslâm Ansiklopedisi editörleri tarafından tespit edilen ilişkili maddeler aşağıda sunulmaktadır. Fakat, HİŞÂM b. ABDÜLMELİK maddesi ile arasında alaka kurulabilecek ansiklopedi maddeleri bunlarla sınırlı olmayabilir.
Babası
ABDÜLMELİK b. MERVÂN
Emevî halifesi (685-705).
Torunu
ABDURRAHMAN I
Endülüs Emevî Devleti’nin kurucusu (756-788).
Döneminin önemli devlet adamlarından
NASR b. SEYYÂR
Emevîler’in son Horasan valisi.
Döneminde isyan eden isim
HÂRİS b. SÜREYC
Horasan’da Emevîler’e karşı başlatılan harekâtın liderlerinden.
Döneminde isyan eden isim
ZEYD b. ALİ
Hz. Hüseyin’in torunu, Zeydiyye mezhebinin imamı.
Döneminde isyan eden Hâricî lideri
MEYSERE el-MEDGARÎ
Kuzey Afrika’da Emevîler’e karşı isyan eden Hâricî-Berberî lideri.
Döneminde peygamberlik iddiasıyla ortaya çıkan isim
EBÛ MANSÛR el-İCLÎ
Aşırı Şiî fırkalarından Mansûriyye’nin peygamberlik iddiasında bulunan kurucusu.
Döneminde meydana gelen önemli savaş
BELÂTÜŞŞÜHEDÂ
Abdurrahman el-Gāfikī kumandasındaki İslâm ordusuyla Charles Martel’in emrindeki Frank kuvvetleri arasında Poitiers yakınlarında meydana gelen savaş (114/732).
İdam ettirdiği âlim
GAYLÂN ed-DIMAŞKĪ
İrade hürriyeti konusundaki fikirleriyle ilk Kaderiyye fırkasının doğuşunu hazırlayan tâbiîn dönemi âlimlerinden.
Himaye ettiği âlim
EBÜ’z-ZİNÂD
Hadis hâfızı ve fakih tâbiî.
Döneminin önemli devlet adamlarından
CÜNEYD el-MÜRRÎ
Emevîler devri vali ve kumandanlarından.
Himaye ettiği âlim
ZÜHRÎ
Tâbiî, hadisleri Emevî Halifesi Ömer b. Abdülazîz’in emriyle resmen tedvin eden âlim.
İdam ettirdiği âlim
CA‘D b. DİRHEM
Tâbiîn neslinden olup ilâhî sıfatlar, halku’l-Kur’ân ve insanların fiilleri gibi itikadî konuları ilk defa tartışmaya açan âlimlerden biri.
