AHMET YAŞAR OCAK - TDV İslâm Ansiklopedisi

AHMET YAŞAR OCAK

Müellif toplam 27 madde veya madde bölümü telif etmiştir.
TDV İslâm Ansiklopedisi’ne katkıda bulunduğu ilim dalları:
    Dinler Tarihi, İslam Tarihi ve Medeniyeti, Kelâm ve Mezhepler Tarihi, Tasavvuf, Türk Dili ve Edebiyatı, Türk Tarihi ve Medeniyeti
Müellifin telif ettiği maddeler veya madde bölümleri
ÂB-ı HAYÂT / 1. Bölüm: TASAVVUF
İçeni ölümsüzlüğe kavuşturduğuna inanılan efsanevî su.
ALEVÎ
Hz. Ali’ye bağlılık noktasında birleşen çeşitli dinî ve siyasî gruplar için kullanılan bir terim.
ANADOLU / 3. Bölüm: Anadolu'nun Türkleşmesi ve İslâmlaşması
Türkiye’nin Asya kıtası üzerinde bulunan kesimi.
ÂŞIK PAŞA / 2. Bölüm: Tasavvufî Şahsiyeti
Mutasavvıf-şair, Garibnâme adlı tasavvufî eserin müellifi.
BABA İLYAS
1240 yılında Anadolu Selçuklu Devleti’ne karşı giriştiği büyük siyasî-içtimaî ayaklanma hareketine adını veren ve Anadolu’da ilk gayri Sünnî cereyanların temelini atan Türkmen şeyhi.
BABA İSHAK
1240 yılında Anadolu Selçuklu Devleti’ne karşı hazırlanan ve “Babaî isyanı” diye bilinen büyük Türkmen ayaklanmasında Baba İlyas adına harekâtı yöneten Türkmen şeyhi.
BABAÎLİK
Anadolu Selçukluları devrinde, Orta ve Güneydoğu Anadolu’da Baba İlyas’a bağlı Türkmenler’in isyanı dolayısıyla ortaya çıkan ve gayri Sünnî bir istikamette gelişen dinî-tasavvufî hareket.
BALIM SULTAN
XVI. yüzyılda Bektaşîliği yeni baştan düzenleyip bilinen hüviyetine kavuşturan mutasavvıf.
BARAK BABA
Babaî hareketi çevrelerine mensup Kalenderiyye tarikatı şeyhlerinden bir Türkmen babası.
BATTAL GAZİ
Emevîler devrinde Anadolu’da Bizans’a karşı yapılan savaşlarda ün kazanmış, müslümanlar ve bilhassa Türkler arasında büyük bir gazi-velî hüviyetiyle yüceltilip destan kahramanı yapılmış müslüman emîr.
BATTALNÂME
Battal Gazi’ye ait kahramanlık hikâyelerini ihtiva eden menkıbeler mecmuasına Türkler arasında verilen genel ad.
BEKTAŞÎLİK
XIII. yüzyılda Kalenderîlik içinde teşekküle başlayıp XV. yüzyılın sonlarında Hacı Bektâş-ı Velî an‘aneleri etrafında Anadolu’da ortaya çıkan bir tarikat.
BOZOK
Osmanlı Devleti’nde bugünkü Yozgat ilini içine alan bir sancak.
DÂNİŞMENDNÂME
XI. yüzyılda İç Anadolu’da Bizans’a karşı yaptığı fetihlerle şöhret bulan ve burada kendi adıyla anılan bir devlet kuran Dânişmend Gazi’nin adı etrafında teşekkül etmiş fetih menkıbelerinden oluşan destanî roman.
EBÜ’l-VEFÂ el-BAĞDÂDÎ
Anadolu’daki bazı sosyal-dinî hareketlerde önemli rol oynayan Vefâiyye tarikatının kurucusu.
ELVAN ÇELEBİ
Babaî isyanının lideri Baba İlyâs-ı Horasânî’nin torunlarından, sûfî şair.
EMİRCİ SULTAN
Babaî isyanına katılan Yesevî-Babaî şeyhi.
FÜTÜVVET / 2. Bölüm: TARİH
Başlangıçta tasavvufî bir mahiyet taşırken XIII. yüzyıldan itibaren içtimaî, iktisadî ve siyasî yapılanmaya dönüşen kurum.
FÜTÜVVETNÂME
Fütüvveti konu alan veya fütüvvetin âdâb ve erkânı hakkında bilgi veren eserlerin ortak adı.
GEYİKLİ BABA
Rum abdalları zümresine ve Vefâiyye tarikatına mensup bir Türkmen şeyhi.
HACI BEKTÂŞ-ı VELÎ
Bektaşîlik tarikatının kurucusu olarak kabul edilen Türkmen şeyhi.
HACI BEKTAŞ VİLÂYETNÂMESİ
Hacı Bektâş-ı Velî’ye (ö. 669/1271 [?]) dair rivayetleri ihtiva eden menâkıbnâme.
HACIM SULTAN
Bektaşî tarikatı geleneğine göre Hacı Bektâş-ı Velî’nin önde gelen halifelerinden biri.
HIDRELLEZ
Daha çok Batı Türk dünyasında kutlanan bir halk bayramı.
HIZIRNÂME
Muhyiddin Çelebi’nin Hızır ile ricâlü’l-gayb denilen velîler hakkındaki telakkilere ait manzum eseri.
MÉLIKOFF, Irène
Eski Türk edebiyatı, Alevîlik ve Bektaşîlik üzerine araştırmalarıyla tanınan Fransız Türkologu.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER