SERDAROĞLU, Ahmet Hulûsi

Trabzon Çaykara’nın Kumlu (Mimilos) köyünde doğdu. Babası Mustafa Efendi, annesi Asiye Hanım’dır. İlimle uğraşan bir aileye mensup olup Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde yetişmiş âlimlerden ve yörenin sûfîlerinden Muhammed Bahâeddin Efendi’nin torunudur. Muhammed Bahâeddin 1863 yılında aynı köyde doğdu ve İslâmî ilimleri, müderris olan babası Süleyman Efendi ile Taşkıran (Paçan) köyü müderrislerinden Mehmed Sabri Efendi’den tahsil ettikten sonra İstanbul’a gidip Ahmed Ziyâeddin Gümüşhânevî’ye intisap etti. Tekkesinde yaklaşık bir buçuk yıl tasavvuf dersleri alıp hilâfet mertebesine ulaşmasının ardından irşad ve tedris faaliyetine başladı. Kendi memleketinden başka Erzincan-Tercan ve Rize-Güneyce gibi yerlerde imamlık ve müderrislik yaptı. Yöresinde daha çok Serdarzâde olarak tanınan Mehmed Bahâeddin Efendi 1950 yılında vefat etti ve köyünde defnedildi.

Ahmet Hulûsi, İslâmî ilimleri dedesinden tahsil edip icâzet aldı ve kendi köyünde müderrislik yapmaya başladı. İlk icâzetini 1952’de vermesinin ardından aynı yıl Diyanet İşleri Başkanlığı’nca Nevşehir vâizliğine tayin edildi. Burada resmî görevinin yanı sıra özel olarak medrese usulüne göre talebe yetiştirdi. Bir müddet sonra Tosya müftülüğüne nakledildi, burada da müderrislik yaparak çeşitli öğrencilere icâzet verdi. 1960 yılında Kore’ye gönderildi ve Türk ordusunun Değiştirme Tugayı’nda din görevlisi olarak hizmette bulundu. Dönüşünde bir süre gezici vâizlik yapmasının ardından Diyanet İşleri Başkanlığı Teftiş Kurulu üyeliğine getirildi. Bu görevde iken hizmet içi eğitim kurslarında din görevlilerine ders verdi. 18 Eylül 1999’da vefat etti ve Ankara’da Karşıyaka Mezarlığı’na defnedildi. Serdaroğlu’nun ders verdiği öğrencilerden il veya ilçe müftülüğü görevi ifa edenlerin sayısı yirmiye yaklaşmaktadır. Bunlardan Lütfi Şentürk aynı zamanda damadı olup il müftülüğünden başka Diyanet İşleri Başkanlığı’nın merkez teşkilâtının çeşitli kademelerinde çalışmış, din müşavirliği ve başkan yardımcılığı görevlerini ifa etmiş, telif ve tercüme eserler kaleme almıştır. Diğer bir öğrencisi İrfan Şentürk de İmam-Hatip Okulu müdürlüğü, Diyanet İşleri Başkanlığı’nda başmüfettişlik ve din müşavirliği görevlerinde bulunmuştur.

Eserleri. 1. İhyâu ulûmi’d-dîn (Ankara 1963; İstanbul 1974-1975). Gazzâlî’ye ait eserin dört cilt halinde yapılmış tercümesidir.

2. Kitâbü’l-İlm (Ankara 1963). İḥyâʾü ʿulûmi’d-dîn’in birinci bölümünün müstakil tercümesidir.

3. Kitâbü Kavâidi’l-akāid (Ankara 1963). İḥyâʾü ʿulûmi’d-dîn’in ikinci bölümünün müstakil tercümesidir.

4. Eyyühe’l-veled (Ankara 1963). Gazzâlî’nin meşhur eserinin çevirisidir.

5. Şâfiî İlmihali (Yakup İskender ile birlikte, Ankara 1965).

6. Usûl-i Hadîs ve Mevzû’ât-ı Aliyyü’l-Kārî Tercemesi (Ankara 1966). el-Esrârü’l-merfûʿa fi’l-aḫbâri’l-mevżûʿa olarak da bilinen eserin çevirisidir.

7. Âhiret Günü (Ankara 1970). Abdülkādir Mutlaku’r-Rahbâvî’ye ait el-Yevmü’l-âḫir adlı eserin Lütfi Şentürk’le beraber yapılan tercümesidir.

8. Fecrü’l-İslâm (İslâm’ın Doğuşu; Ankara 1976). Mısırlı âlim Ahmed Emîn’e ait eserin tercümesidir.

9. İslâm’da Helâller ve Haramlar: Büyük Günahlar (İstanbul 1981, 1986, 1990). İbn Hacer el-Heytemî’ye ait ez-Zevâcir ʿan iḳtirâfi’l-kebâʾir adlı eserin Lütfi Şentürk ile birlikte yapılan tercümesidir.

10. Tasavvufî Hakîkatler (Ankara, ts.). Abdülkādir Îsâ’ya ait Ḥaḳāʾiḳ ʿani’t-taṣavvuf adlı eserin çevirisidir.

[Madde, Serdaroğlu’nun Diyanet İşleri Başkanlığı’ndaki özlük dosyası ile Lütfi Şentürk’ten alınan bilgilere dayanılarak yazılmıştır].

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 2009 yılında İstanbul’da basılan 36. cildinde, 553-554 numaralı sayfalarda yer almıştır. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.