ALKAME b. ULÂSE - TDV İslâm Ansiklopedisi

ALKAME b. ULÂSE

علقمة بن علاثة
Müellif: AHMET ÖNKAL
ALKAME b. ULÂSE
Müellif: AHMET ÖNKAL
Web Sitesi: TDV İslâm Ansiklopedisi
Yayımcı: TDV İslâm Araştırmaları Merkezi
Baskı Tarihi: 1989
Erişim Tarihi: 12.11.2024
Web Adresi:
https://islamansiklopedisi.org.tr/alkame-b-ulase
AHMET ÖNKAL, "ALKAME b. ULÂSE", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/alkame-b-ulase (12.11.2024).
Kopyalama metni

Âmir b. Sa‘saa kabilesinin Kilâb boyuna mensuptur. Câhiliye devrinde kabilesi arasında büyük bir nüfuz ve itibara sahipti. Hudeybiye Antlaşması’ndan sonra ve Mekke’nin fethinden önce Medine’ye giderek Hz. Peygamber’le görüştü ve kabilesi adına ona biat etti. Müellefe-i kulûbdan olduğu, Hz. Peygamber’in aynı durumdaki diğer sahâbîlerle birlikte ganimetten ona da önemli paylar ayırdığı kaynaklarda zikredilir. Alkame, Tâif halkının müslüman oluşundan kısa bir süre sonra irtidad ederek Şam’a gitti. Hz. Peygamber’in ölümü üzerine çıkan karışıklıktan faydalanarak Kilâboğulları arasına döndü ve onları teşkilâtlandırmak istedi, fakat Hz. Ebû Bekir’in bölgeye Ka‘kā‘ b. Amr kumandasında bir askerî birlik göndermesi üzerine Suriye’ye kaçmak zorunda kaldı. Hz. Peygamber’in ölümünden sonra irtidad ettiği, hatta bu irtidad olayının Hz. Ömer devrinde meydana geldiği hakkında da bazı rivayetler vardır. Alkame’nin daha sonra tövbe ederek yeniden müslüman olduğu bilinmektedir. Nitekim Hz. Ömer onu Havran’a vali tayin etmiş, hayatının sonuna kadar da burada kalmıştır.

Alkame ile amcazadesi Âmir b. Tufeyl arasındaki üstünlük iddiası üzerine şair A‘şâ Meymûn’un Alkame aleyhine söylediği kaside, Câhiliye devri edebî mahsulleri arasında yer alır. İslâmiyet’in ilk yıllarında Alkame’nin Bizans imparatorunun huzurunda Resûl-i Ekrem hakkında iyi sözler söylemesi sebebiyle Hz. Peygamber onun aleyhindeki bu kasidenin rivayet edilmesini yasaklamıştı.


BİBLİYOGRAFYA

Buhârî, “Enbiyâʾ”, 6, “Meġāzî”, 61, “Tevḥîd”, 23.

Müslim, “Zekât”, 138, 143-146.

, II, 586; IV, 495.

, I, 272, 311.

, III, 262.

, III, 126.

, IV, 86.

, II, 503-505.

, I, 183-185; III, 80, 81, 388, 397-403, ayrıca bk. Fihrist.

, V, 48.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1989 yılında İstanbul’da basılan 2. cildinde, 468 numaralı sayfada yer almıştır. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER