Arama - TDV İslâm Ansiklopedisi

BEY‘ bi’l-VEFÂ البيع بالوفاء
Bedeli iade edildiğinde geri alınmak üzere bir malın satılmasını konu edinen satış akdi.

ISLAMIC CULTURE
İslâm dini, tarihi ve kültürü hakkında Haydarâbâd-Dekken’de üç ayda bir yayımlanan akademik dergi.

LÂEDRİYYE اللا أدريّة
İnsan aklının Tanrı ve evren hakkındaki mutlak gerçeği bilemeyeceğini ileri süren felsefî akım, agnostisizm.

PANSLAVİZM

Bütün Slavlar’ın bir araya getirilmesi ve özellikle Rusya’nın önderliğinde birleştirilmelerini öngören siyasal akım.bk. RUSYA

REHİN الرهن
Bir malın bir alacağa karşılık aynî teminat olmasını sağlayan akid ve bu akde konu olan mal anlamında fıkıh terimi.

ŞERHU’l-ELFİYYE شرح الألفيّة

bk. el-ELFİYYE; İBN AKĪL, Bahâeddin

el-YEVÂKĪT ve’l-CEVÂHİR اليواقيت و الجواهر
Abdülvehhâb eş-Şa‘rânî’nin (ö. 973/1565) tasavvuf ileri gelenleriyle Ehl-i sünnet’in akaid anlayışını uzlaştırmayı amaçlayan eseri.

CEVHERETÜ’t-TEVHÎD جوهرة التوحيد
Eş‘arî-Mâlikî âlimlerinden Ebû İshak İbrâhim b. İbrâhim el-Lekānî’nin (ö. 1041/1631) akaide dair manzum eseri.

ÇERİBAŞI
Osmanlı Devleti’nde müsellemlerin, timarlı sipahilerin, Çingene, yörük, tatar, evlâd-ı fâtihân, voynuk ve akıncı gibi eyalet askeri statüsündeki kuruluşların zâbitlerinden birisine verilen ad.

HURÛFÎLİK
Fazlullah-ı Hurûfî’nin (ö. 796/1394) kurup geliştirdiği, harflerin esrarına dayanan bâtınî bir akım.

MERÂFIK المرافق

Bir akarın, geniş anlamıyla kendi bünyesi içindeki ve dışındaki, yaygın anlamıyla başka bir akar üzerindeki irtifak içerikli hak ve yetkilerini ifade eden bir terim.bk. İRTİFAK الارتفاق

MEVKUF الموقوف
Yetki eksikliği veya üçüncü şahısların haklarının bulunması sebebiyle hükümlerini meydana getirmesi askıya alınmış akid.

MÜTEVÂTİRÂT المتواترات

Sayılarının çokluğu veya yalan üzerinde birleşmelerini aklın imkânsız gördüğü kimselerce tasdik edilen, ayrıca akla da aykırı düşmeyen önermeler için kullanılan mantık terimi.bk. ZARÛRİYYÂT الضروريّات

POZİTİVİZM
Geçerli bilgiyi olguların bilgisinden ibaret gören ve metafizikle dinî bilgiyi geçersiz sayan felsefe akımı.

TEVHİD İLMİ علم التوحيد
Allah’ın zâtı ve sıfatları açısından birliği başta olmak üzere inanç esaslarını genellikle Selef akîdesi çerçevesinde ele alan ilim.

BARANTA
Orta Asya Türk boylarında örf ve âdete göre bir haksızlığa karşılık yağma için yapılan akına verilen ad.

BİAT البيعة
İslâm devletinde idare edenle idare edilenler arasında yapılan, seçim veya bağlılık karakteri taşıyan sosyopolitik akid.

KİLİS
Akdeniz bölgesinde şehir ve bu şehrin merkez olduğu, bir kesimi Güneydoğu Anadolu, bir kesimi Akdeniz bölgesinde bulunan il.

ŞÜPHECİLİK
Varlık ve olayların gerçekliği ve niteliğiyle ilgili bilgilerin her zaman kuşkulu olacağını ileri süren akım; her türlü bilgiden şüphe edip onu eleştirmeyi ilke edinen felsefî tutum.

İCÂRETEYN الإجارتين
Biri peşin, diğeri veresiye olmak üzere vakıf akarlarda uygulanan çift kira bedelli uzun süreli kira akdi.