ÂYAN - İlişkili Maddeler - TDV İslâm Ansiklopedisi

« Madde sayfasına git

ÂYAN ile İLİŞKİLİ MADDELER

أعيان
SENED-i İTTİFAK
Osmanlı tarihinde merkez bürokrasisi ile âyan arasında imzalanan belgenin adı.
MECLİS-i A‘YÂN
İki meclisli Osmanlı Parlamentosu’nun padişahın tayin ettiği üyelerden oluşan kanadı.
ADEM-i MERKEZİYET
Mahallî idarelere geniş yetkiler tanıyan ve II. Meşrutiyet’ten sonra Prens Sabahaddin tarafından Türk yönetim sistemi için teklif edilen temel ilke.
Âyanların etkisini azaltmaya çalışan padişah
MAHMUD II
Osmanlı padişahı (1808-1839).
ALEMDAR MUSTAFA PAŞA
Rusçuk âyanı, sadrazam.
Âyanlık müessesesini merkezîleştirmeye çalışan sadrazam
MUHSİNZÂDE MEHMED PAŞA
Osmanlı sadrazamı.
Âyanlığın güçlenmesine yol açan uygulama
İLTİZAM
Osmanlılar’da devlete ait vergi gelirinin özel bir şahsa verilmesini ifade eden bir terim.
Âyanların idarî yönden güç kazanmalarını sağlayan memuriyet
MÜTESELLİM
Osmanlı Devleti’nde Tanzimat’tan önce vali ve mutasarrıflar adına vergi toplamakla görevli memur.
Âyanların gelişmesinde önemli rolü olan uygulama
MÂLİKÂNE
Osmanlı maliyesinde vergi iltizam sisteminin 1695 yılından Tanzimat’a kadar uygulanan özel bir türü.
AĞA
İtibarlı emîrlere, birçok kuruluşun başındaki âmirlere, yörelerin idaresini ellerine almış kimselere verilen unvan.
Âyanlık yerine ikame edilmeye çalışılan müessese
ŞEHİR KETHÜDÂSI
Osmanlılar’da genellikle malî alanda devletle halk arasındaki münasebetleri sağlamakla görevli şehir yöneticisi.
Âyanların idarî yönden güç kazanmalarını sağlayan memuriyet
VOYVODA
Osmanlı maliyesinde yüksek vergi gelirlerini toplayan tahsildar.
Benzeri bir unvan
GOSPODARLIK
Balkanlar’da Osmanlı hâkimiyeti devrinde idarecilik, toprak ağalığı anlamında kullanılan bir unvan ve müessese.
Benzeri bir unvan
KELÂNTER
Bir bölgenin veya bir şehrin temsilcisi, önde geleni anlamında özellikle İran sahasında kullanılan unvan.
Gayri müslim cemaatlerde görülen benzeri bir unvan
KOCABAŞI
Osmanlılar’da gayri müslim cemaatlerin ileri gelenlerine verilen ad.
TUZCUOĞULLARI
Doğu Karadeniz’de Rize merkezli olarak ortaya çıkan âyan ailesi.
CANİKLİ HACI ALİ PAŞA AİLESİ
Osmanlılar’da bir âyan ailesi.
ÇAPANOĞULLARI
XVIII-XIX. yüzyıllarda Bozok merkez olmak üzere Orta Anadolu’da hâkimiyet kuran âyan ailesi.
KARAOSMANOĞULLARI
XVIII. yüzyılda Batı Anadolu bölgesinde etkili olan âyan ailesi.
MENEMENCİOĞULLARI
Çukurova’nın Karaisalı yöresinde nüfuz kurmuş âyan ailesi.
KOZANOĞULLARI
Kozan’da bir âyan ailesi.
HASANPAŞAZÂDELER
XVIII. yüzyılda Adana’da ortaya çıkan bir âyan ailesi.
KÜÇÜKALİOĞULLARI
Hatay, Dörtyol ve Payas kesiminde ortaya çıkan bir âyan ailesi.
Bir âyan ailesi
AZMZÂDELER
XVIII ve XIX. yüzyıllarda Suriye’de önemli hizmetlerde bulunan bir Türk ailesi.
TİRSİNİKLİOĞLU İSMÂİL AĞA
Rusçuk âyanı.
PAZVANDOĞLU OSMAN
Vidin ve Kuzey Bulgaristan bölgesinin âsi âyanı.
PEHLİVAN İBRÂHİM PAŞA
Rumeli âyanlarından, Rus savaşlarının Baba Paşa lakabıyla bilinen ünlü kumandanı.
Her hakkı mahfuzdur. TDV İslâm Ansiklopedisi’nin her türlü telif hakkı TDV İslâm Araştırmaları Merkezi’ne ait olup 5846 sayılı Kanun hükümlerine tâbidir. TDV İslâm Ansiklopedisi internet sayfalarındaki yazıların bütün olarak elektronik ya da matbu bir ortamda yayımlanması yasaktır; ancak kaynak gösterilmesi (TDV İslâm Ansiklopedisi internet sitesinde yer aldığının ifade edilmesi) ve doğrudan aktif bağlantı verilmesi şartıyla yazılardan kısa bölümler iktibas edilebilir. TDV İslâm Ansiklopedisi internet sayfalarında yer alan resim, fotoğraf, grafik, çizim, cetvel vs. her türlü görüntü malzemesinin başka bir ortamda yayımlanması kesinlikle yasaktır.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER