![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/İnsan - Topluluk fotoğrafı/jon-turkler-1.jpg)
JÖN TÜRKLER
Daha çok II. Abdülhamid dönemindeki siyasî muhalefet hareketleri ve bu hareketlere katılan kişi ve gruplar için kullanılan bir tabir.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/ibrahim-temo-1.jpg)
İBRÂHİM TEMO
İttihat ve Terakkî Cemiyeti kurucularından Osmanlı siyaset adamı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/abdullah-cevdet-1.jpg)
ABDULLAH CEVDET
Son devir fikir ve siyaset adamı, Jön Türk hareketini başlatanlardan biri.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/ishak-sukuti-1.jpg)
İSHAK SÜKÛTÎ
İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin kurucularından, gazeteci ve fikir adamı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/ahmed-riza-1.jpg)
Adının belirlenmesinde ve nizamnâmesinin hazırlanmasında etkili olan kişi
AHMED RIZÂ
Jön Türk hareketi liderlerinden ve Türk siyaset adamı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/mizanci-murad-1.jpg)
MİZANCI MURAD
Jön Türkler’in önde gelen isimlerinden, fikir adamı, gazeteci ve yazar.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/enver-pasa-1.jpg)
ENVER PAŞA
İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin liderlerinden, Osmanlı Harbiye nâzırı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/talat-pasa-1.jpg)
TALAT PAŞA
Osmanlı sadrazamı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/cemal-pasa-1.jpg)
CEMAL PAŞA
İttihat ve Terakkî Cemiyeti liderlerinden, Bahriye nâzırı.
Cemiyet'in kurduğu teşkilat
TEŞKÎLÂT-ı MAHSÛSA
II. Meşrutiyet döneminde 1913-1918 yılları arasında faaliyet gösteren istihbarat ve propaganda teşkilâtı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/İnsan - Topluluk fotoğrafı/babiali-baskini-1.jpg)
BÂBIÂLİ BASKINI
Balkan Harbi sırasında İttihatçılar tarafından gerçekleştirilen kanlı hükümet darbesi (23 Ocak 1913).
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Belge - Sahife/hurriyet-ve-itilaf-firkasi-1.jpg)
HÜRRİYET ve İTİLÂF FIRKASI
II. Meşrutiyet döneminde İttihat ve Terakkî iktidarına karşı kurulan Türk siyasî tarihinin ilk büyük muhalefet partisi.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/nazim-bey-1.jpg)
NÂZIM BEY
İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin liderlerinden, Maarif nâzırı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/magmumi-serefeddin-1.jpg)
MAĞMÛMÎ, Şerefeddin
Hekim, yazar ve siyaset adamı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/mahmud-celaleddin-pasa-damad-1.jpg)
Faaliyetlerini destekleyen kişi
MAHMUD CELÂLEDDİN PAŞA, Damad
Osmanlı devlet adamı, Sultan Abdülmecid’in kızı Seniha Sultan’ın eşi.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Bina fotoğrafı/mekteb-i-tibbiyye-2.jpg)
Kurulduğu ve ilk örgütlendiği yer
MEKTEB-i TIBBİYYE
Modern tıp eğitiminin verilmesi amacıyla 1827’de İstanbul’da kurulan askerî mektep.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/prens-sabahaddin-1.jpg)
PRENS SABAHADDİN
Son devir Osmanlı siyaset ve fikir adamı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/namik-kemal-1.jpg)
Görüşlerinden etkilendikleri kişi
NÂMIK KEMAL
XIX. yüzyılın ikinci yarısında Türk edebiyatı ve siyasî hayatında büyük tesirler meydana getiren vatan ve hürriyet şairi, dava ve mücadele adamı, edip, yazar, gazeteci ve idareci.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/said-halim-pasa-1.jpg)
SAİD HALİM PAŞA
Osmanlı sadrazamı ve fikir adamı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/samipasazade-sezai-1.jpg)
SÂMİPAŞAZÂDE SEZÂİ
Tanzimat sonrası Türk edebiyatının ikinci nesline mensup hikâye ve roman yazarı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/bursali-mehmed-tahir-1.jpg)
BURSALI MEHMED TÂHİR
Osmanlı Müellifleri adlı eseriyle ünlü bibliyografya ve biyografi âlimi.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/huseyin-kazim-kadri-1.jpg)
HÜSEYİN KÂZIM KADRİ
Türk fikir adamı, Türk Lugatı adlı eseriyle tanınan müellif.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Diğer çizim/cavid-bey-mehmed-1.jpg)
CÂVİD BEY, Mehmed
İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin malî siyasetinin belirlenmesinde önemli rol oynayan Osmanlı Maliye nâzırı ve iktisatçısı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/abdulhamid-ii-1.jpg)
Tahttan indirilen padişah
ABDÜLHAMİD II
Osmanlı padişahı (1876-1909).
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/abdulaziz-mecdi-efendi-1.jpg)
1911 yılında İttihat ve Terakkî içinde oluşan Hizb-i Cedîd isimli muhalif grubun liderlerinden
ABDÜLAZİZ MECDİ EFENDİ
Mutasavvıf, şair, siyaset adamı, Şer‘iyye ve Evkaf Vekâleti müsteşarı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/gazi-ahmed-muhtar-pasa-1.jpg)
Cemiyet'in muhalefet ettiği sadrazam
GAZİ AHMED MUHTAR PAŞA
Osmanlı sadrazamı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Vesikalık fotoğraf/kibrisli-kamil-pasa-1.jpg)
Cemiyet'in muhalefet ettiği sadrazam
KIBRISLI KÂMİL PAŞA
Osmanlı devlet adamı ve sadrazamı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Belge - Sahife/mesveret--gazete-1.jpg)
Yayın organlarından
MEŞVERET
İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin resmî yayın organı olarak Paris, Cenevre ve Brüksel’de yayımlanan siyasî gazete.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Belge - Sahife/mizan--gazete-1.jpg)
Yayın organlarından
MÎZAN
Mizancı Murad Bey (ö. 1917) tarafından II. Abdülhamid devrinde çıkarılan siyasî ve kültürel muhtevalı gazete.
Yayın organlarından
ŞÛRÂ-yı ÜMMET
İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin yayın organı olarak 1902-1910 yılları arasında yayımlanan siyasî dergi.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Bina fotoğrafı/sura-yi-devlet-1.jpg)
1910 yılında “menâfi-i umûmiyyeye hâdim” cemiyet olarak tescil eden meclis
ŞÛRÂ-yı DEVLET
1868’de idarî yargı ve danışma organı olarak kurulan meclis.
KĀNÛN-ı ESÂSÎ
1876 yılında kabul edilen Osmanlı Devleti anayasası.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/Diğer fotoğraf/mesrutiyet-1.jpg)
MEŞRUTİYET
Osmanlılar’da anayasal saltanat dönemi (1876-1922).
MECLİS-i MEB‘ÛSAN
İki meclisli Osmanlı Parlamentosu’nun seçimle gelen üyelerden oluşan kanadı.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/İnsan - Topluluk fotoğrafı/otuzbir-mart-vakasi-1.jpg)
OTUZBİR MART VAK‘ASI
II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesiyle sonuçlanan askerî isyan.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/İnsan - Topluluk fotoğrafı/hareket-ordusu-1.jpg)
HAREKET ORDUSU
Otuzbir Mart Vak‘ası’nı bastırmak üzere Selânik’ten İstanbul’a gelen ordu.
![](https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/gorsel/m/İnsan - Topluluk fotoğrafı/birinci-dunya-savasi-2.jpg)
Osmanlı Devleti'nin dahil olmasında Cemiyet'in birinci derecede etkili olduğu savaş
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI
1914-1918 yılları arasında dünyanın çeşitli kıtalarında birçok devletin iki gruba ayrılarak yaptığı, o zamana kadar benzeri görülmemiş büyük savaş.
İzmir suikastı sonrasında İttihatçılar'ı yargılayıp çeşitli cezalara çarptıran mahkemeler
İSTİKLÂL MAHKEMELERİ
Millî Mücadele döneminde ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında faaliyet gösteren özel mahkemeler.