DİVAN
İslâm devletlerinde resmî işlerin görüşülüp karara bağlandığı meclis ve buna bağlı devlet daireleri.
MECLİS-i VÜKELÂ
Sadrazamın başkanlığında nâzırlardan oluşan ve Osmanlı hükümetini niteleyen meclis.
HÜKÜMET
Devletin yönetim biçimi ve yönetim organı.
VEZİR
İslâm devletlerinde hükümdardan sonra gelen en yetkili yönetici.
EMÎN
Osmanlı devlet teşkilâtında bazı hizmetleri yürütmekle görevli kimse.
MÜŞRİF
İslâm devletlerinde askeriye ve adliye dışındaki kurumları denetleyen Dîvân-ı İşrâf’ın başkanı ve ona bağlı memurlar için kullanılan bir terim.
MÜTEVELLİ
Vakfın işlerini yürütmek üzere tayin edilen kimse.
MÜSTEVFÎ
İslâm devletlerinde malî işlerle ilgili divanın başkanı ve ona bağlı bazı memurlar için kullanılan bir terim.
BAŞVEKİL
Osmanlı İmparatorluğu’nda XIX. yüzyılda sadrazamlar, Türkiye Cumhuriyeti’nde ise bir müddet hükümet başkanları için kullanılan resmî unvan.
SADRAZAM
Osmanlılar’da devlet idaresinin padişah vekili olarak önde gelen sorumlusu, başvezirin unvanı.
ADLİYE NEZÂRETİ
Osmanlı Devleti’nde Avrupa tarzında teşkil edilen ve bugün Adalet Bakanlığı’na tekabül eden kuruluş.
BAHRİYE NEZÂRETİ
17 Mart 1867 tarihinde kaptanpaşalık teşkilâtının yerini alan müessese.
HARBİYE NEZÂRETİ
Osmanlı Devleti’nde 1908 yılında kurulan ve günümüzde Millî Savunma Bakanlığı’na tekabül eden teşkilât.
HARİCİYE NEZÂRETİ
Osmanlı Devleti’nde 1836’da kurulan ve Cumhuriyet döneminde Dışişleri Bakanlığı adını alan teşkilât.
DAHİLİYE NEZÂRETİ
Osmanlı Devleti’nde 1836’da kurulan ve Cumhuriyet döneminde İçişleri Bakanlığı adını alan teşkilât.
MAÂRİF-i UMÛMİYYE NEZÂRETİ
Osmanlı Devleti’nde 1857’de kurulan ve Cumhuriyet döneminde Maarif Vekâleti adını alan teşkilât.
EVKĀF-ı HÜMÂYUN NEZÂRETİ
Osmanlı ülkesinde bulunan bütün vakıfların idaresinden, mülhak ve diğer vakıfların denetiminden sorumlu olan kurum.
CERÎDE NEZÂRETİ
1831 yılında Osmanlı Devleti’nde maliye, nüfus ve istatistik işlerine bakmak üzere kurulan daire.