TDV İslâm Ansiklopedisi editörleri tarafından tespit edilen ilişkili maddeler aşağıda sunulmaktadır. Fakat, ULÛMÜ’l-KUR’ÂN maddesi ile arasında alaka kurulabilecek ansiklopedi maddeleri bunlarla sınırlı olmayabilir.
KUR’AN
İslâm dininin kutsal kitabı.
TEFSİR
Kur’ân-ı Kerîm âyetlerini açıklamayı ve yorumlamayı ifade eden terim; Kur’an âyetlerini yorumlama ilmi ve bu alandaki eserlerin ortak adı.
ESBÂB-ı NÜZÛL
Tefsir ilminin âyet veya sûrelerin iniş sebeplerini araştıran dalı.
NAZMÜ’l-KUR’ÂN
Kur’ân-ı Kerîm’in lafız, mâna ve tertip bakımından insicamlı olduğunu ortaya koyan ilim dalı ve bu alanda yazılan eserlerin ortak adı.
MÜNÂSEBÂTÜ’l-ÂYÂT ve’s-SÜVER
Âyetler ve sûreler arasındaki anlam ilişkisi ve bunu inceleyen bilim dalı.
KIRAAT
Kur’ân-ı Kerîm’in okunuş keyfiyeti, kıraat âlimlerine nisbet edilen okuyuşlar, bunlarla ilgili ilim dalı.
VÜCÛH ve NEZÂİR
Kur’an’da bir kelimenin farklı yerlerde kazandığı değişik mânaları mükerrerleriyle birlikte inceleyen bilim dalı ve bu dalda yazılan eserlerin ortak adı.
MECÂZÜ’l-KUR’ÂN
Kur’ân-ı Kerîm’deki mecazi lafızların tefsirini konu alan ilim dalı ve bu dalda yazılan eserlerin ortak adı.
MÜŞKİLÜ’l-KUR’ÂN
Âyetler arasında ilk bakışta var olduğu sanılan ihtilâfları inceleyen ilim dalı ve bu dalda yazılan eserlerin ortak adı.
İ‘RÂBÜ’l-KUR’ÂN
Kur’an âyetlerini cümle yapısı yönünden inceleyen ilim dalı ve bu alanda yazılan eserlerin ortak adı.
AKSÂMÜ’l-KUR’ÂN
Kur’ân-ı Kerîm’deki yeminler ve bu yeminlerden bahseden ilim.
GARÎBÜ’l-KUR’ÂN
Kur’ân-ı Kerîm’deki garîb lafızların tefsirini konu alan ilim dalı ve bu dalda yazılan eserlerin ortak adı.
MEÂNİ’l-KUR’ÂN
Kur’an’ın filolojik tefsirini konu alan ilim dalı ve bu dalda yazılmış eserlerin ortak adı.
İ‘CÂZÜ’l-KUR’ÂN
Kur’ân-ı Kerîm’in erişilmez üstünlüğünü ifade eden terim, bu konuda yazılan eserlerin ortak adı.
FEZÂİLÜ’l-KUR’ÂN
Kur’an’ın üstünlükleri hakkındaki bilgiler, tefsir ilminin bu bilgilere dair disiplini ve bu konuyla ilgili literatür için kullanılan bir tabir.
ÜSLÛBÜ’l-KUR’ÂN
Kur’an’ın kendine özgü anlatım tarzını ifade eden bir terim.
MÜBHEMÂTÜ’l-KUR’ÂN
Kur’ân-ı Kerîm’de mahiyeti ve muhtevası kapalı olan lafızların açıklanmasını amaçlayan telif türü.
KISSA
Kur’ân-ı Kerîm’de tarihî kişilerle olaylara dair yer alan haberler ve bunlardan bahseden ilim.
MUSHAF
Kur’ân-ı Kerîm âyetlerinin iki kapak arasında toplanmasından oluşan kitap.
el-BURHÂN fî ULÛMİ’l-KUR’ÂN
Bedreddin ez-Zerkeşî’nin (ö. 794/1392) Kur’an ilimlerine dair eseri.
ULÛMÜ’l-HADÎS
Hadis usulü veya onun alt disiplinleri anlamında terim.
