MISIR - İlişkili Maddeler - TDV İslâm Ansiklopedisi

« Madde sayfasına git

MISIR ile İLİŞKİLİ MADDELER

مصر
AFRİKA
Yeryüzünün Asya’dan sonra ikinci büyük kıtası.
KAHİRE
Mısır’ın başşehri.
MEMLÜKLER
Mısır, Suriye ve Hicaz’da hüküm süren müslüman Türk devleti (1250-1517).
KAVALALI MEHMED ALİ PAŞA
Mısır valisi ve kendi adıyla anılan hânedanın kurucusu.
İSMÂİL PAŞA, Hidiv
Mısır valisi ve Mısır’ın ilk hidivi (1863-1879).
FÂRUK
Son Mısır kralı (1936-1952).
CEMAL ABDÜNNÂSIR
Mısırlı devlet adamı.
NİL
Mısır’ın hayat kaynağı olan nehir.
EZHER
Kahire’de, İslâm dünyasının halen yaşamakta olan en eski dinî eğitim kurumu durumundaki cami ve etrafındaki külliye.
İSKENDERİYE
Mısır’ın ikinci büyük şehri ve en önemli limanı.
PORT SAİD
Süveyş Kanalı’nın ağzında yer alan Mısır’ın ikinci büyük liman şehri.
İHVÂN-ı MÜSLİMÎN
Mısır’da kurulan ve bazı Ortadoğu İslâm ülkelerinde de faaliyet gösteren dinî-siyasî bir teşkilât ve hareket.
el-HITATÜ’l-MAKRÎZİYYE
Memlük tarihçisi Makrîzî’nin (ö. 845/1442) Mısır topografyası ve tarihi hakkındaki eseri.
KIPTÎLER
Mısır’ın yerli ve hıristiyan halkı için kullanılan isim.
FİRAVUN
Eski Mısır krallarının unvanı.
TOLUNOĞULLARI
Mısır ve Suriye’de hüküm süren bir Türk-İslâm hânedanı (868-905).
İHŞÎDÎLER
Mısır, Suriye ve Filistin’de 935-969 yılları arasında hüküm süren bir Türk hânedanı.
FÂTIMÎLER
909-1171 yılları arasında Kuzey Afrika, Mısır ve Suriye’de hüküm süren bir Şiî devleti.
EYYÛBÎLER
Ortadoğu, Mısır, Hicaz, Yemen ve Kuzey Afrika’da hüküm süren bir Türk devleti (1171-1462).
AMR b. ÂS
Meşhur sahâbî, Mısır fâtihi ve devlet adamı.
CEVHER es-SIKILLÎ
Mağrib ve Mısır’ı Fâtımîler’e kazandıran kumandan ve devlet adamı.
SELİM I
Yavuz lakabıyla tanınan Osmanlı padişahı (1512-1520).
HAYIR BEY
Osmanlılar’ın ilk Mısır beylerbeyi.
HÜSEYİN KÂMİL
İngiltere himayesinde tahta çıkarılan ilk Mısır kralı.
URÂBÎ PAŞA
Mısırlı devlet adamı, İngiliz işgaline karşı direnen ordu kumandanı.
ENVER SEDAT
Mısırlı devlet adamı.
MUHAMMED ABDUH
Mısırlı İslâm düşünürü, yenilik hareketinin öncülerinden.
TÂHÂ HÜSEYİN
Mısırlı düşünür, edebiyatçı ve eleştirmen.
HASAN el-BENNÂ
İhvân-ı Müslimîn teşkilâtının kurucusu Mısırlı fikir ve mücadele adamı.
SEYYİD KUTUB
Mısırlı düşünür ve aksiyon adamı.
DÂRÜ’l-KÜTÜBİ’l-MISRİYYE
Ali Paşa Mübârek tarafından 1870 yılında Kahire’de kurulan ve daha sonra Mısır millî kütüphanesi halini alan kütüphane.
DÂRÜ’l-MAHFÛZÂTİ’l-UMÛMİYYE
Mısır devlet arşivi.
METHAFÜ’l-FENNİ’l-İSLÂMÎ
Kahire İslâm Eserleri Müzesi.
MISIR MEVLEVÎHÂNESİ
Kahire’de XVI. yüzyılın sonunda kurulan Mevlevî âsitânesi.
BEDÂİU’z-ZÜHÛR
İbn İyâs’ın (ö. 930/1524) başlangıcından 928 (1522) yılı sonlarına kadar Mısır tarihini ihtiva eden eseri.
el-İFÂDE ve’l-İ‘TİBÂR
Abdüllatîf el-Bağdâdî’nin (ö. 629/1231) Mısır’ın coğrafî, sosyal ve kültürel yapısını konu alan eseri.
ACÂİBÜ’l-ÂSÂR
Abdurrahman el-Cebertî’nin (ö. 1825) XVIII. yüzyıl ile XIX. yüzyılın ilk çeyreğini içine alan Mısır tarihine dair Arapça eseri.
AHBÂRU KUDÂTI MISR
Ebû Ömer Muhammed b. Yûsuf el-Kindî’nin (ö. 350/961) Mısır kadılarına dair eseri.
FİRDA
Mısır’da XVIII. yüzyıldan itibaren yaygınlık kazanan bir çeşit şahıs vergisi.
KÂŞİFLİK
Memlük ve Osmanlı dönemlerinde Mısır’ın yerli beyleri, bunların idarî bölgeleri.
İRSÂLİYE
Osmanlı Devleti’nde genel anlamda taşradan merkeze, dar anlamda ise sâlyâneli eyaletlerden ve özellikle Mısır’dan İstanbul’a gönderilen para, erzak vb. şeyler için kullanılan tabir.
PAPİRÜS
Eskiçağ ve Ortaçağ boyunca Ön Asya’da ve Batı’da kullanılan yazı malzemesi.
AZÎZ-i MISR
Mısır’ın ulusu, güçlüsü anlamında bir unvan.
BEDEVİYYE
Ahmed el-Bedevî (ö. 675/1276) tarafından kurulan ve daha çok Mısır’da yaygın olan bir tarikat.
MÉLANGES de l’INSTITUT DOMINICAIN d’ÉTUDES ORIENTALES du CAIRE
Kahire’de 1954 yılından beri yayımlanan ilmî dergi.
BULAK
Mısır’da matbaasıyla ünlü tarihî bir şehir.
AYNİŞEMS
Mısır’da tarihî bir şehir.
EBÛKĪR
Mısır’da Akdeniz kıyısında bir sahil şehri.
İSMÂİLİYE
Mısır’ın kuzeydoğusunda Süveyş Kanalı’nın ortalarında bulunan ve aynı adlı yönetim biriminin merkezi olan şehir.
MANSÛRE
Mısır’da Dekahliye idarî bölümünün merkezi olan şehir.
ASVAN
Yukarı Mısır’da şehir ve bu şehrin merkez olduğu il.
ASYÛT
Yukarı Mısır’da şehir ve bu şehrin merkez olduğu il.
FEYYÛM
Yukarı Mısır’da şehir ve bu şehrin merkez olduğu il.
DİMYAT
Aşağı Mısır’da şehir ve bu şehrin merkez olduğu il.
KALYÛB
Aşağı Mısır’da tarihî şehir.
BENHÂ
Aşağı Mısır’da bir şehir.
ARÎŞ
Mısır’da Kuzey Sînâ bölgesinin idarî merkezi.
SAÎD
Mısır’da bir bölge.
SÎNÂ
Hz. Mûsâ’ya Tevrat’ın verildiği dağ.
NÛBE
Afrika’da büyük kısmı Sudan’da, küçük bir kısmı Mısır’da kalan bölge.
SÜVEYŞ
Akdeniz ile Kızıldeniz’i birbirine bağlayan kanal ve bu kanala adını veren şehir.
KIZILDENİZ
Asya ile Afrika’yı ayıran deniz.
İSLÂM KONFERANSI TEŞKİLÂTI
İslâm ülkelerini bir çatı altında toplayan milletlerarası kuruluş.
ARAP BİRLİĞİ
Mısır, Suudi Arabistan, Irak, Ürdün, Suriye, Lübnan ve Yemen tarafından 1945’te kurulan birlik.
PANARABİZM
Bütün Araplar’ı tek bir siyasî birlik altında birleştirme ideolojisi.
Her hakkı mahfuzdur. TDV İslâm Ansiklopedisi’nin her türlü telif hakkı TDV İslâm Araştırmaları Merkezi’ne ait olup 5846 sayılı Kanun hükümlerine tâbidir. TDV İslâm Ansiklopedisi internet sayfalarındaki yazıların bütün olarak elektronik ya da matbu bir ortamda yayımlanması yasaktır; ancak kaynak gösterilmesi (TDV İslâm Ansiklopedisi internet sitesinde yer aldığının ifade edilmesi) ve doğrudan aktif bağlantı verilmesi şartıyla yazılardan kısa bölümler iktibas edilebilir. TDV İslâm Ansiklopedisi internet sayfalarında yer alan resim, fotoğraf, grafik, çizim, cetvel vs. her türlü görüntü malzemesinin başka bir ortamda yayımlanması kesinlikle yasaktır.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER