TDV İslâm Ansiklopedisi editörleri tarafından tespit edilen ilişkili maddeler aşağıda sunulmaktadır. Fakat, MEHMED IV maddesi ile arasında alaka kurulabilecek ansiklopedi maddeleri bunlarla sınırlı olmayabilir.
Babası ve selefi
İBRÂHİM
Osmanlı padişahı (1640-1648).
Kardeşi ve halefi
SÜLEYMAN II
Osmanlı padişahı (1687-1691).
TURHAN SULTAN
IV. Mehmed’in annesi vâlide sultan.
GÜLNÛŞ EMETULLAH SULTAN
Osmanlı Padişahı IV. Mehmed’in zevcesi, II. Mustafa ve III. Ahmed’in annesi.
Oğlu
MUSTAFA II
Osmanlı padişahı (1695-1703).
Oğlu
AHMED III
Osmanlı padişahı (1703-1730).
Kardeşi
AHMED II
Osmanlı padişahı (1691-1695).
Döneminin sadrazamlarından
KÖPRÜLÜ MEHMED PAŞA
Osmanlı sadrazamı.
Döneminin sadrazamlarından
KÖPRÜLÜZÂDE FÂZIL AHMED PAŞA
Osmanlı sadrazamı.
Döneminin sadrazamlarından
MERZİFONLU KARA MUSTAFA PAŞA
Osmanlı sadrazamı.
Hocası
MEHMED EFENDİ, Vanî
Vâiz ve müfessir.
Döneminde gerçekleşen olay
ÇINAR VAK‘ASI
IV. Mehmed devrinde 1656’da yeniçerilerle sipahilerin İstanbul’da çıkardıkları isyana verilen ad.
Döneminde etkili olan zümre
KADIZÂDELİLER
XVII. yüzyılda Osmanlılar’da dinî ve içtimaî hareket başlatan vâizler zümresi ve bu harekete verilen ad.
Mİ‘RÂCÜ’z-ZAFER
Behcetî Hüseyin Efendi’nin IV. Mehmed devri ve özellikle 1678 Çehrin Seferi’ne dair eseri.
Amcası
OSMAN II
Osmanlı padişahı (1618-1622).
Amcası
MURAD IV
Osmanlı padişahı (1623-1640).
Büyükannesi
KÖSEM SULTAN
IV. Murad ve Sultan İbrâhim’in annesi, vâlide sultan.
Döneminin sadrazamlarından
SOFU MEHMED PAŞA
Osmanlı vezîriâzamı.
Döneminin sadrazamlarından
KARA MURAD PAŞA
Osmanlı sadrazamı.
Döneminin sadrazamlarından
MELEK AHMED PAŞA
Osmanlı vezîriâzamı.
Döneminin sadrazamlarından
SİYAVUŞ PAŞA
Osmanlı sadrazamı.
Döneminin sadrazamlarından
MEHMED PAŞA, Gürcü
Osmanlı vezîriâzamı.
Döneminin sadrazamlarından
TARHUNCU AHMED PAŞA
Osmanlı sadrazamı.
Döneminin sadrazamlarından
DERVİŞ MEHMED PAŞA
Osmanlı sadrazamı.
Döneminin sadrazamlarından
İPŞİR MUSTAFA PAŞA
Osmanlı sadrazamı.
Döneminin sadrazamlarından
SÜLEYMAN PAŞA, Malatyalı
Osmanlı sadrazamı.
Döneminin sadrazamlarından
HÜSEYİN PAŞA, Deli
Girit serdarı ve sadrazam.
Döneminin sadrazamlarından
MUSTAFA PAŞA, Zurnazen
Osmanlı sadrazamı.
Döneminin sadrazamlarından
BOYNUEĞRİ MEHMED PAŞA
Osmanlı sadrazamı.
Döneminin sadrazamlarından
İBRÂHİM PAŞA, Kara
Osmanlı sadrazamı.
Döneminin sadrazamlarından
SÜLEYMAN PAŞA, Sarı
Osmanlı sadrazamı.
Döneminin sadrazamlarından
SİYAVUŞ PAŞA, Köprülü Damadı
Osmanlı vezîriâzamı.
Döneminin şeyhülislâmlarından
ABDÜRRAHİM EFENDİ, Hoca
Osmanlı şeyhülislâmı.
Döneminin şeyhülislâmlarından
KARAÇELEBİZÂDE ABDÜLAZİZ EFENDİ
Osmanlı şeyhülislâmı ve tarihçisi.
Döneminin şeyhülislâmlarından
BAHÂÎ MEHMED EFENDİ
Osmanlı şeyhülislâmı, şair.
Döneminin şeyhülislâmlarından
MEHMED EMİN EFENDİ, Ankaravî
Osmanlı şeyhülislâmı.
Döneminin şeyhülislâmlarından
MESUD EFENDİ, Hocazâde
Osmanlı şeyhülislâmı.
Döneminin şeyhülislâmlarından
ÇATALCALI ALİ EFENDİ
Osmanlı şeyhülislâmı.
Döneminin şeyhülislâmlarından
HANEFÎ MEHMED EFENDİ
Osmanlı şeyhülislâmı.
Döneminin şeyhülislâmlarından
MİNKĀRÎZÂDE YAHYÂ EFENDİ
Osmanlı şeyhülislâmı.
Musâhibi
MÜNECCİMBAŞI, Ahmed Dede
Osmanlı âlimi, müneccim, mutasavvıf ve tarihçi.
Hocası
HÜSEYİN EFENDİ, Hezarfen
Ansiklopedist Osmanlı âlimlerinden.
Hocası
YÛSUF EFENDİ, İmam
İmâm-ı sultânî, şair ve bestekâr.
Damadı
HASAN PAŞA, Damad
Osmanlı sadrazamı.
Döneminin önemli şahsiyetlerinden
KASIM AĞA
Osmanlı iç siyasetine de karışmış olan Hassa başmimarı.
Döneminin önemli şahsiyetlerinden
ÜSTÜVÂNÎ MEHMED EFENDİ
Kadızâdeli hareketinin önde gelen liderlerinden, Osmanlı âlimi, vâiz.
Bir dönem hekimbaşılığını yapan şahıs
SÂLİH b. NASRULLAH
Osmanlı tıp âlimi, hekimbaşı.
Döneminin önemli mutasavvıflarından
KARABAŞ VELÎ
Halvetiyye-Şâbâniyye tarikatının Karabaşiyye kolunun kurucusu.
Ḫizânetü’l-edeb adlı eserini kendisine ithaf eden âlim
ABDÜLKĀDİR el-BAĞDÂDÎ
Arap edebiyatı tarihçisi ve dil bilgini.
Döneminde isyan eden şahıs
ABAZA HASAN
Osmanlı Devleti tarihinde en büyük Celâlî isyanını çıkaran âsi reisi.
Döneminde mesihlik iddiasıyla ortaya çıkan şahıs
SABATAY SEVİ
Mesihlik iddia ederek en büyük mesihçilik hareketlerinden birine yol açan ve müslüman olduktan sonra dönme cemaatini kuran yahudi mistik.
Döneminde fethedilen yer
UYVAR
Slovakya’da tarihî bir şehir.
Döneminde fethedilen şehir
KANDİYE
Girit adasında bugün Iraklion (Herakleion) adıyla bilinen tarihî şehir.
Fethettiği kale
KAMANİÇE
Ukrayna’nın Podolya bölgesinde tarihî bir kale şehri.
Döneminde yapılan antlaşma
VASVAR ANTLAŞMASI
Osmanlı Devleti’nin Avusturya ile yaptığı barış antlaşması (9 Ağustos 1664).
Döneminde yapılan antlaşma
BUCAŞ ANTLAŞMASI
Osmanlı Devleti ile Lehistan arasında 18 Ekim 1672’de yapılan antlaşma.
Çağdaşı
TÖKÖLİ, İmre
Osmanlılar’a bağlı Orta Macar kralı ve Erdel prensi.
Döneminin tarihçilerinden
SOLAKZÂDE MEHMED HEMDEMÎ
Osmanlı tarihçisi, mûsikişinas.
Döneminin tarihçilerinden
VECÎHÎ HASAN EFENDİ
Osmanlı tarihçisi, şair.
Döneminin tarihçilerinden
MEHMED HALÎFE
XVII. yüzyılda yaşamış Osmanlı tarihçisi.
Döneminin tarihçilerinden
ABDİ PAŞA, Nişancı
Osmanlı devlet adamı ve tarihçi.
Döneminde yapılan sefer
ÇEHRİN SEFERİ
Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın 1678’de gerçekleştirdiği ve Çehrin Kalesi’nin alınmasıyla sonuçlanan sefer.
Yakın çevresinde yer alan şair
NÂBÎ
Hikemî şiirin divan edebiyatındaki en önemli temsilcisi, şair.
Döneminin önemli şahsiyetlerinden
EVLİYA ÇELEBİ
Büyük Türk seyyahı.
Döneminin önemli şahsiyetlerinden
ALİ UFKÎ BEY
Leh asıllı bestekâr ve mûsikişinas, Kitâb-ı Mukaddes’i Türkçe’ye ilk çeviren mütercim.
Döneminin önemli mûsikişinaslarından
HÂFIZ POST
Türk mûsikisinin en güçlü bestekâr ve tanburîlerinden.
Döneminin önemli mûsikişinaslarından
ITRÎ EFENDİ, Buhûrîzâde
Türk mûsikisi bestekârı.
İmamlığını yapan şahıs
İBRÂHİM EFENDİ, Edirneli
Osmanlı reîsülulemâsı, sultan imamı ve bestekâr.
İmamlığını yapan şahıs
MEHMED EFENDİ, İmâm-ı Sultânî
Osmanlı şeyhülislâmı.
Nasîhatü’l-mülûk adlı eserini kendisine ithaf eden müellif
SARI ABDULLAH EFENDİ
Reîsülküttâb, Mes̱nevî şârihi, âlim ve sûfî.
Talebi üzerine telif edilen tefsir
TİBYÂN TEFSİRİ
Ayıntâbî Mehmed Efendi’nin (ö. 1111/1699) Kur’ân-ı Kerîm’in ilk Türkçe matbu tefsiri olan eseri.
