VEZİN
Nazım sistemi; kalıp ölçüsü anlamında terim.
USUL
Türk mûsikisinde belli düzümlerden yapılarak kalıp halinde tesbit edilen ölçülere verilen ad.
MESÂHA
Uygulamada arazi ölçümleriyle ilgili olan geometri alt bilim dalı, yer ölçme bilimi.
MEZRÛ‘
Uzunluğu ölçülerek işleme tâbi tutulan mal anlamında hukuk terimi.
KEYLÎ
Hacim ölçü birimiyle ölçülerek işlem gören mislî mal anlamında hukuk terimi.
VEZNÎ
Miktarı tartılarak belirlenen mislî mal.
MİKYÂSÜ’n-NÎL
Nil nehri kenarında suyun seviyesini tesbit için yapılmış, içinde ölçüm düzeneği bulunan tesis.
RUBU‘ TAHTASI
Astronomide kullanılan gözlem, ölçü ve hesap aleti.
KANTAR
Eski bir ağırlık ölçüsü.
KİLE
Özellikle kuru meyve ve hububat ölçümünde kullanılan eski bir ölçek.
İRDEB
Hububat ölçümünde kullanılan eski bir hacim ölçüsü.
OKKA
Bir Osmanlı ağırlık ölçüsü birimi.
BATMAN
Eski bir ağırlık ölçüsü.
UKIYYE
Eski bir ağırlık ölçüsü birimi.
DİRHEM
Bir ağırlık ölçüsü ve gümüş para birimi.
MİSKAL
Eski bir ağırlık ölçüsü ve para birimi.
MEN
Eski bir ölçü birimi.
ÇEKİ
Türkler’in kullandığı eski bir ağırlık ölçüsü.
BAHÂR
Eski bir ağırlık ölçüsü.
KIRAT
Sikke, ecza ve kıymetli taşların ölçümünde kullanılan eski bir ağırlık ölçüsü birimi.
İSTÂR
Eczacılık ve kuyumculukta kullanılan eski bir tartı birimi.
RITL
Arap dünyasındaki en yaygın ağırlık birimi.
DÂNEK
Eski bir para ve ağırlık ölçüsü birimi.
ARŞIN
Metrik sisteme geçilmeden önce kullanılan bir uzunluk ölçüsü.
DÖNÜM
Osmanlılar döneminde kullanılan bir arazi ölçü birimi.
FEDDÂN
Mısır ve Suriye’de kullanılan eski bir alan ölçüsü birimi.
KASABA
Özellikle arazi ölçümünde kullanılan eski bir uzunluk birimi.
FERSAH
Eskiden kullanılan bir yol mesafesi ölçüsü.
MİL
Bir uzunluk ölçüsü.
KULAÇ
Metrik sisteme geçilmeden önce özellikle denizcilikte kullanılan bir uzunluk ölçüsü.
AYAK
Metrik sistemin kabulünden önce mimaride ve arazi ölçümlerinde kullanılan bir uzunluk birimi.
PARMAK
Bir uzunluk ölçüsü birimi.
TASSÛC
Pers ağırlık ve uzunluk ölçü birimi.
FARAK
Eski bir hacim ölçüsü.
KADEH
Eski bir hacim ölçüsü birimi.
KAFÎZ
Eski bir hacim ve alan ölçüsü.
MEKKÛK
Eski bir hacim ölçüsü.
MÜD
Eski bir hacim ölçüsü.
ŞİNİK
Eski bir hacim ve alan ölçüsü birimi.
HABBE
Eski bir ağırlık, uzunluk, hacim ve alan ölçüsü birimi.
CERÎB
Hz. Ömer zamanından itibaren İslâm dünyasında kullanılan alan ve hacim ölçüsü.
ARPA
Eskiden kullanılan bir ölçü birimi.
VESK
Hz. Peygamber devrinde Medine’de kullanılan katı madde ölçeği.
KIST
Eski bir ölçek.
KULLE
Eski bir ölçek.
KÜR
Eski bir ölçek.
S‘
Eski bir ölçek.
YÜK
Osmanlı maliyesinde kullanılan bir ölçü birimi.
KESE
Osmanlı maliyesinde bir değer ölçüsü ve üst hesap birimi.