x
- "
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 0
- *
- -
- q
- w
- e
- r
- t
- y
- u
- ı
- o
- p
- ğ
- ü
- ,
- a
- s
- d
- f
- g
- h
- j
- k
- l
- ş
- i
- ABC
- z
- x
- c
- v
- b
- n
- m
- ö
- ç
- .
- ABC
- Boşluk
- Sil

« Madde sayfasına git

İRAN ile İLİŞKİLİ MADDELER

إيران

Ortadoğu ile Orta Asya’nın yüksek düzlükleri arasında yer alan ülke.

İran İslâm Cumhuriyeti’nin başşehri.

İran’da eyalet ve eskiden burada yaşayan bir kavim.

226-651 yılları arasında hüküm süren bir İran hânedanı.

KĀDİSİYE SAVAŞI

Müslümanlara Kuzey Irak ve İran’ın kapılarını açan meydan savaşı (15/636).

HÂRİZMŞAHLAR

Hârizm ve İran’da 1097-1231 yılları arasında hüküm süren Türk-İslâm hânedanı.

İran’da 1501-1736 yılları arasında hüküm süren bir hânedan.

Hz. Peygamber’in vefatından sonra devlet yönetiminin Hz. Ali’ye ve onun soyundan gelenlere ait olduğu düşüncesi etrafında birleşen çeşitli grupların ortak adı.

KASRIŞÎRİN ANTLAŞMASI

Osmanlılar’la Safevîler arasında 1639’da imzalanan ve bugünkü Türkiye-İran doğu sınırını belirleyen antlaşma.

Bir Türkmen oymağı ve İran’da hüküm süren bir hânedan (1796-1925).

RIZÂ ŞAH PEHLEVÎ

Pehlevî hânedanının kurucusu olan İran şahı (1925-1941).

Şiî âlimi, İran İslâm Devrimi’nin önderi ve İran İslâm Cumhuriyeti’nin kurucusu.

İsnâaşeriyye Şîası’nın âlim ve fakihleri için kullanılan bir unvan.

HÂFIZ-ı ŞÎRÂZÎ

İran’ın önde gelen lirik şairlerinden.

Araplar’ın Arap olmayanlara ve özellikle İranlılar’a verdikleri isim.

İSNÂAŞERİYYE

On iki imam sistemini benimseyen Şiî fırkası.

İsnâaşeriyye Şîası’nın fıkıh mezhebi.

Doğu İran’da Sîstan bölgesinde hüküm süren bir İslâm hânedanı (861-1003).

İran’ın Fars bölgesinde hüküm süren Türk-İslâm hânedanı (1148-1286).

İran’da kurulan bir Moğol devleti (1256-1353).

Orta Asya ve İran’da hüküm süren İslâm hânedanı (1370-1507).

1736-1804 tarihleri arasında İran’da hüküm süren bir Türk hânedanı.

932-1062 yılları arasında İran ve Irak’ta hüküm süren Deylem asıllı bir hânedan.

İran’da hüküm süren bir hânedan (1751-1794).

Güney ve Batı İran’da hüküm süren mahallî bir hânedan (1318-1393).

Taberistan’da hüküm süren İran asıllı bir hânedan (665-1349).

XIV-XVI. yüzyıllar arasında İran’ın Mâzenderan bölgesinde hüküm süren bir hânedan.

825-897 yılları arasında Merkezî İran’da (Cibâl) hüküm süren bir İslâm hânedanı.

932-974 yılları arasında İran’ın Kirman bölgesinde hüküm süren bir hânedan.

Milâttan önce 900-775 yılları arasında İran’da hüküm süren bir hânedan.

IRAKEYN SEFERİ

Kanûnî Sultan Süleyman’ın 1533-1535 yılları arasında yaptığı ilk İran seferi.

AMASYA ANTLAŞMASI

Osmanlı Devleti ile İran arasında yapılan ilk antlaşma (11 Receb 962 / 1 Haziran 1555).

İran’da Mirza Hüseyin Ali (ö. 1309/1892) tarafından kurulan ve görüşleri itibariyle İslâm kültürüne dayanmakla beraber İslâm dairesinden çıkmış bulunan bir mezhep.

MERCİ-i TAKLÎD

İmâmiyye Şîası’nda fetvasına başvurulan en yetkili müctehid.

VELÂYET-i FAKĪH

Humeynî tarafından ileri sürülen siyasal teori.

EKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTI

Türkiye, İran ve Pakistan arasında 1985’te kurulan bölgesel nitelikte teşkilât.

SÂDÂBÂD PAKTI

1937 yılında Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında yapılan bölgesel iş birliği ve saldırmazlık antlaşması.

1955 yılında Türkiye, İran, Irak, Pakistan ve İngiltere arasında kurulan bölgesel savunma iş birliği ittifakı.

Güneybatı İran’da yaşayan bir topluluk.

Orta Asya’da yaşamış İranî bir kavim ve yaşadığı bölge.

Zerdüştîliğin eski İran inanç ve gelenekleriyle karışmasından oluşan din.

Mezdek tarafından kurulan dinî harekete ve aşırı Şîa’nın tesiriyle gelişen İran kaynaklı Arap aleyhtarı değişik fırkalara verilen ad.

AT̲H̲ĀR-é ĪRĀN

İran’da tarihî değer taşıyan sanat eserlerini tanıtmak üzere Fransızca olarak yayımlanan dergi.

İran’da yayımlanan ilk Türkoloji dergisi.

DAMGAN TÂRÎHÂNE CAMİİ

İran’ın ayakta kalan en eski camii.

İran’da Farsça’yı yabancı dillerin etkisinden kurtarmak amacıyla kurulan dil akademisi.

FİDÂİYYÂN-ı İSLÂM

II. Dünya Savaşı’ndan sonra İran’da faaliyet gösteren dinî-siyasî teşkilât.

İran’ın en önemli dinî merkezlerinden biri.

İran’da Horasan eyaletinin merkezi olan şehir.

İran’da Doğu Azerbaycan eyaletinin merkezi olan şehir.

İran’da bir Ortaçağ şehri.

İran’ın güneyinde tarihî bir şehir.

İran’ın dördüncü büyük şehri ve aynı adı taşıyan eyaletin merkezi.

İran’da tarihî bir şehir.

İran’da çinileriyle ünlü tarihî şehir.

İran’da şehir ve aynı adı taşıyan idarî birimin merkezi.

İran’da tarihî bir şehir.

Batı İran’da bir şehir ve bu şehrin merkez olduğu eyalet.

İran’da bir şehir ve bu şehrin merkez olduğu idarî bölge.

İran Azerbaycanı’nda tarihî bir şehir.

İran’da Elburz dağları üzerinde, Kazvin’in kuzeydoğusunda yer alan müstahkem bir kale.

Her hakkı mahfuzdur. TDV İslâm Ansiklopedisi’nin her türlü telif hakkı TDV İslâm Araştırmaları Merkezi’ne ait olup 5846 sayılı Kanun hükümlerine tâbidir. TDV İslâm Ansiklopedisi internet sayfalarındaki yazıların bütün olarak elektronik ya da matbu bir ortamda yayımlanması yasaktır; ancak kaynak gösterilmesi (TDV İslâm Ansiklopedisi internet sitesinde yer aldığının ifade edilmesi) ve doğrudan aktif bağlantı verilmesi şartıyla yazılardan kısa bölümler iktibas edilebilir. TDV İslâm Ansiklopedisi internet sayfalarında yer alan resim, fotoğraf, grafik, çizim, cetvel vs. her türlü görüntü malzemesinin başka bir ortamda yayımlanması kesinlikle yasaktır.