x
- "
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 0
- *
- -
- q
- w
- e
- r
- t
- y
- u
- ı
- o
- p
- ğ
- ü
- ,
- a
- s
- d
- f
- g
- h
- j
- k
- l
- ş
- i
- ABC
- z
- x
- c
- v
- b
- n
- m
- ö
- ç
- .
- ABC
- Boşluk
- Sil

« Madde sayfasına git

İSTANBUL ile İLİŞKİLİ MADDELER

Marmara bölgesinde Türkiye’nin en büyük şehri ve aynı adı taşıyan küçük bir ilin merkezi.

Topraklarının bir kesimi Avrupa’da, bir kesimi Asya’da bulunan Ortadoğu ve Akdeniz ülkesi.

İstanbul’u fetheden Osmanlı padişahı

Osmanlı padişahı (1444-1446, 1451-1481).

DOLMABAHÇE SARAYI

Boğaziçi’nde XIX. yüzyıl İstanbul’unun en ihtişamlı yapılarından biri olan saray.

Bizans devrinde İstanbul’un en büyük kilisesi iken fetihten sonra şehrin ulucamii haline getirilen ve etrafında zamanla bir külliye teşekkül eden mâbed.

SULTAN AHMED CAMİİ ve KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVII. yüzyılın ilk çeyreğinde inşa edilen külliye.

SÜLEYMANİYE CAMİİ ve KÜLLİYESİ

İstanbul’un Süleymaniye semtine adını veren, XVI. yüzyıla ait en büyük cami ve külliye.

SÜLEYMANİYE KÜTÜPHANESİ

İstanbul’da değerli yazma ve basma eser koleksiyonlarının bulunduğu kütüphane.

FÂTİH CAMİİ ve KÜLLİYESİ

İstanbul Fatih’te fetihten sonra yapılan ilk selâtin camii ile etrafındaki külliye.

Fâtih Sultan Mehmed tarafından İstanbul’da kurulan yüksek dereceli medrese.

MİHRİMAH SULTAN KÜLLİYESİ

Üsküdar’da İskele Meydanı’nın kuzeyinde Paşalimanı caddesi başında inşa edilmiş XVI. yüzyıla ait külliye.

İSTANBUL KADILIĞI

Osmanlı döneminde İstanbul’un hukukî, beledî, asayiş ve kısmen idarî işlerine bakan kaza teşkilâtı.

İSTANBUL ANSİKLOPEDİSİ

Divan edebiyatının en büyük İstanbul şairi

Divan şiirinde kendi adıyla anılan bir tarz ortaya koyan şair.

İstanbul’da belediye hizmetlerini yürütmek üzere kurulan teşkilâtın başı

Osmanlılar’da sarayların ihtiyaçlarıyla kamu binalarının tamir ve inşasına gereken malzemeyi temin eden görevli ve 1855’ten sonra belediye başkanı için kullanılan unvan.

İSTANBUL AĞASI

İstanbul Acemi Ocağı’nın âmiri için kullanılan unvan.

İstanbul’un asayiş ve imar işlerinden sorumlu teşkilât

Osmanlı Devleti saray teşkilâtının bîrun kısmından bir kuruluş.

SARÂY-ı ATÎK-i ÂMİRE

İstanbul’da inşa edilen ilk Osmanlı sarayı.

Enderun’a ve Kapıkulu Sipahi Ocağı’na öğrenci ve aday yetiştiren en uzun ömürlü saray mektebi.

İstanbul’da XIX. yüzyılın sonlarında nihaî şeklini alan saray.

ÇIRAĞAN SAHİLSARAYI

İstanbul’da Beşiktaş ile Ortaköy arasında Sultan Abdülaziz tarafından yaptırılan saray.

BEYLERBEYİ SARAYI

İstanbul’da Beylerbeyi sahilinde Sultan Abdülaziz tarafından yaptırılan saray.

ÂDİLE SULTAN SARAYI

İstanbul Kandilli’de sultan sarayı.

AYNALIKAVAK SARAYI

İstanbul’da Haliç kıyısında Kasımpaşa ve Hasköy arasında büyük bir sahilsarayı.

DÂVUD PAŞA SARAYI

İstanbul’da Dâvud Paşa sahrasında inşa edilen kasır etrafında gelişmiş saray.

İBRÂHİM PAŞA SARAYI

İstanbul’da Atmeydanı kenarında XVI. yüzyıl başlarında kurulmuş, şehrin en muhteşem özel saraylarından.

İstanbul Boğazı’nın Marmara denizi ağzına yakın kesiminde karalar içine 8 km. kadar sokulan deniz girintisi.

İstanbul Boğazı’nın Türk kültür ve sanat hayatında Asya ve Avrupa yakalarındaki yerleşimi ifade etmek üzere kullanılan adı.

BİLÂD-ı SELÂSE

İstanbul ile kullanıldığında Galata, Üsküdar ve Eyüp, bazan tek başına kullanıldığında ise İstanbul, Bursa ve Edirne kadılıklarını ifade eden bir tabir.

Haliç’in son kısmında, surların hemen dışında yer alan ilçe merkezi ve İstanbul’un en eski semtlerinden biri.

İstanbul’un Anadolu yakasında ilçe ve tarihî bir semt.

İstanbul’da tarihî bir semt.

İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasında XIV. yüzyılda yapılmış hisar.

İstanbul Boğazı’nın Rumeli yakasında XV. yüzyılda inşa edilen kale.

AZİZ İSTANBUL

Yahya Kemal Beyatlı’nın 1913-1954 yılları arasında İstanbul üzerine kaleme aldığı araştırma, konferans, makale ve sohbet türündeki yazılarını bir araya getiren eser.

BÂRİKA-i ZAFER

Nâmık Kemal’in (ö. 1888) İstanbul’un fethini konu alan tarihî muhtevalı ilk eseri.

Divan şiirine İstanbul Türkçesi’ni yerleştiren şair

Şöhret ve tesiri asırlarca devam eden, klasik Osmanlı şiirine söyleyiş gücü kazandıran ve “Sultânü’ş-şuarâ” diye anılmış büyük divan şairi.

Divan edebiyatında İstanbul hakkındaki ilk müstakil kitabın yazarı

Tezkire yazarı ve şair.

İstanbul'u konu edinen hikâyecilerden

SAİT FAİK ABASIYANIK

Cumhuriyet devri hikâyecisi.

HİSAR, Abdülhak Şinasi

İstanbul’un ve özellikle Boğaziçi’nin güzelliklerini anlattığı eseriyle tanınan Cumhuriyet devri yazarı.

İstanbul’un fethiyle ilgili en eski şiirlerden birinin yazarı

ABDÜLHAK HÂMİD TARHAN

Tanzimat’tan sonraki yenileşme devri Türk edebiyatının tanınmış şair ve tiyatro yazarı.

İstanbul ve fetih şiirleri yazan şairlerden

ORHON, Orhan Seyfi

Beş Hececi şairlerden, yazar.

Yeni İstanbul gazetesi yazarlarından ve fetih şairlerinden

ASYA, Arif Nihat

Şair ve yazar.

İstanbul’un fethiyle ilgili müstakil şiir kitabı olan şairlerden

DAĞLARCA, Fazıl Hüsnü

Cumhuriyet devri şairi.

İstanbul’a dair hâtıra ve deneme yazılarıyla tanınan edebiyatçı

Gazeteci, değişik konularda çeşitli kitapların müellifi ve bestekâr.

ALUS, Sermet Muhtar

Eski İstanbul hayatına dair roman ve hâtıralarıyla tanınan gazeteci ve yazar.

İstanbul’u en iyi tasvir eden edebî metinlerden

Ahmed Hamdi Tanpınar’ın deneme tarzında yazdığı şehir monografilerini ihtiva eden eseri.

İstanbul’un XIX. yüzyıldaki en önemli kültür ve sanat merkezlerinden biri.

Recâizâde Mahmud Ekrem’in (ö. 1914) Tanzimat’tan sonraki yıllarda İstanbul’da görülmeye başlanan alafrangalaşma merakını tenkit ettiği romanı.

BEYAZIT II CAMİİ ve KÜLLİYESİ

İstanbul’da Sultan II. Bayezid tarafından yaptırılan selâtin camii ile ek binaları.

EYÜP SULTAN KÜLLİYESİ

İstanbul’da Ebû Eyyûb el-Ensârî’nin kabri çevresinde teşekkül eden külliye.

SULTAN SELİM CAMİİ ve KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVI. yüzyılda Kanûnî Sultan Süleyman tarafından babası Yavuz Sultan Selim adına yaptırılan külliye.

ŞEHZADE KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVI. yüzyılın ilk yarısı sonunda inşa edilen külliye.

ATİK VÂLİDE SULTAN KÜLLİYESİ

İstanbul Üsküdar’da III. Murad’ın annesi Nurbânû Vâlide Sultan tarafından 1570-1579 yılları arasında Mimar Sinan’a yaptırılan külliye.

AZİZ MAHMUD HÜDÂYÎ KÜLLİYESİ

İstanbul Üsküdar’da bânisi Aziz Mahmud Hüdâyî’nin adıyla anılan külliye.

YENİCAMİ KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVI. yüzyılın sonlarında inşasına başlanan ve XVII. yüzyılın ikinci yarısında tamamlanan külliye.

NURUOSMANİYE KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVIII. yüzyılın ilk yarısında I. Mahmud tarafından yaptırılan külliye.

LÂLELİ KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVIII. yüzyılda inşa edilen külliye.

BEYLERBEYİ CAMİİ ve KÜLLİYESİ

İstanbul’da Beylerbeyi sahilinde XVIII. yüzyılda yapılan selâtin camii ve etrafındaki külliye.

HAMİDİYE KÜLLİYESİ

İstanbul’da I. Abdülhamid tarafından XVIII. yüzyıl sonlarında inşa ettirilen külliye.

HIRKA-i ŞERİF CAMİİ

İstanbul Fatih’te Hz. Muhammed’in hırkasının muhafaza edildiği cami.

İstanbul’da Yıldız Sarayı girişinde XIX. yüzyıla ait cami.

BALAT CAMİİ ve TEKKESİ

İstanbul’un Balat semti Molla Aşkî mahallesinde bir cami-tekke.

AHMEDİYE KÜLLİYESİ

Üsküdar’da Ahmediye semtinde bulunan XVIII. yüzyıla ait külliye.

ALTUNÎZÂDE KÜLLİYESİ

Üsküdar’da Altunîzâde Camii ile çevresindeki çeşitli yapılardan oluşan geç devir Osmanlı külliyesi.

BÂLÂ KÜLLİYESİ

İstanbul Silivrikapı’da tekke, mektep, sebil gibi binalardan oluşan bir külliye.

CERRAHPAŞA KÜLLİYESİ

Cerrah Mehmed Paşa’nın İstanbul’da kendi adıyla anılan Cerrahpaşa semtinde yaptırdığı külliye.

DRAĞMAN KÜLLİYESİ

İstanbul Fatih’te günümüzde Draman olarak anılan semtte XVI. yüzyıla ait küçük bir külliye.

HASEKİ KÜLLİYESİ

İstanbul Haseki’de XVI. yüzyıla ait külliye.

KÖPRÜLÜ KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVII. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilen bir külliye.

AHMED PAŞA KÜLLİYESİ

XVI. yüzyılda İstanbul’da Topkapı’da inşa edilen cami, medrese, sıbyan mektebi, çeşme ve türbeden meydana gelen külliye.

BAYRAM PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul’da 1044’te (1634-35) Vezîriâzam Bayram Paşa tarafından yaptırılan külliye.

BEŞİR AĞA KÜLLİYESİ

Dârüssaâde ağası Hacı Beşir Ağa tarafından yaptırılan külliye.

ÇİNİLİ CAMİ KÜLLİYESİ

İstanbul Üsküdar’da Kösem Vâlide Sultan tarafından yaptırılan külliye.

KÖPRÜLÜ KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVII. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilen bir külliye.

PİYÂLE PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVI. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilen külliye.

SOKULLU MEHMED PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVI. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilen külliye.

KUYUCU MURAD PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVII. yüzyılın başında inşa edilen bir külliye.

MURAD PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul’da XV. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilen külliye.

MURAD MOLLA KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVIII. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilen külliye.

EDİRNEKAPI CAMİİ ve KÜLLİYESİ

İstanbul Edirnekapı’da Mihrimah Sultan adına XVI. yüzyılda Mimar Sinan tarafından yapılan külliye.

MESİH PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVI. yüzyılın sonlarında inşa edilen bir külliye.

MERKEZ EFENDİ KÜLLİYESİ

İstanbul’da önemli bir ziyaretgâh olma özelliğini günümüzde de sürdüren XVI. yüzyıla ait bir tarikat külliyesi.

MEHMED AĞA KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVI. yüzyılda inşa edilen külliye.

ZAL MAHMUD PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVI. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilen külliye.

MAHMUD PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul’da XV. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilen külliye.

KÜÇÜK EFENDİ KÜLLİYESİ

İstanbul Kocamustafapaşa’da XIX. yüzyıla ait külliye.

İSKENDER PAŞA KÜLLİYESİ

Kanlıca’da Mimar Sinan’ın eseri olan bir külliye.

KÜÇÜK AYASOFYA KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVI. yüzyılın ilk yıllarında bir Bizans kilisesinden dönüştürülen cami ile etrafındaki vakıf binalar.

İBRÂHİM PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVIII. yüzyıl başlarında yapılmış külliye.

İBRÂHİM PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVI. yüzyılda Mimar Sinan tarafından inşa edilmiş külliye.

İBRÂHİM PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul’da Çandarlı İbrâhim Paşa tarafından XV. yüzyıl sonlarında yaptırılan külliye.

HÜSREV PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul Eyüp’te Tanzimat dönemine ait külliye.

DÂVUD PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul’da Koca Dâvud Paşa tarafından XV. yüzyıl sonlarında yaptırılan külliye.

GAZANFER AĞA KÜLLİYESİ

İstanbul Fatih’te XVI. yüzyıl sonlarında yapılan külliye.

MOLLA ÇELEBİ KÜLLİYESİ

İstanbul Fındıklı’da günümüze sadece camisi ulaşabilmiş XVI. yüzyıla ait külliye.

NAKŞİDİL SULTAN KÜLLİYESİ

İstanbul’da Fâtih Camii’nin kıble tarafında XIX. yüzyılın ilk yarısına ait yapılar topluluğu.

RÜSTEM PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul’da XVI. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilen külliye.

SOKULLU MEHMED PAŞA KÜLLİYESİ

İstanbul Eyüp’te XVI. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilen külliye.

DAMAD İBRÂHİM PAŞA KÜTÜPHANESİ

Damad İbrâhim Paşa’nın İstanbul Şehzadebaşı’nda inşa ettirdiği külliyenin dârülhadis kısmında kurduğu kütüphane.

KÖPRÜLÜ KÜTÜPHANESİ

İstanbul’da Divanyolu’nda XVII. yüzyılın sonlarında kurulan kütüphane.

RÂGIB PAŞA KÜTÜPHANESİ

İstanbul Koska’da Sadrazam Koca Râgıb Paşa tarafından XVIII. yüzyılda kurulan kütüphane.

ÂTIF EFENDİ KÜTÜPHANESİ

İstanbul Vefa’da XVIII. yüzyılda kurulan vakıf kütüphanesi.

FÂTİH KÜTÜPHANESİ

Fâtih Sultan Mehmed’in kendi adıyla anılan külliyede kurduğu kütüphane.

GALATASARAY KÜTÜPHANESİ

I. Mahmud tarafından Galata Sarayı Mektebi’nde kurulan kütüphane.

HAMİDİYE KÜTÜPHANESİ

I. Abdülhamid’in 1780 yılında İstanbul Bahçekapı’daki külliyesi içinde kurduğu kütüphane.

MİLLET KÜTÜPHANESİ

İstanbul Fatih’te Feyziye Medresesi’nde Şeyhülislâm Seyyid Feyzullah Efendi ile Ali Emîrî Efendi’nin koleksiyonlarından oluşan kütüphane.

BEYAZIT DEVLET KÜTÜPHANESİ

İstanbul’da Beyazıt Camii yanında devlet eliyle kurulan ilk kütüphane.

AHMED III KÜTÜPHANESİ

Topkapı Sarayı’nın üçüncü avlusunda Arz Odası arkasında XVIII. yüzyıla ait kütüphane.

MURAD MOLLA KÜTÜPHANESİ

Murad Molla’nın İstanbul Çarşamba semtinde kurduğu kütüphane.

YILDIZ SARAYI KÜTÜPHANESİ

II. Abdülhamid’in Yıldız Sarayı’ndaki şahsî kütüphanesi.

VELİYYÜDDİN EFENDİ KÜTÜPHANESİ

Şeyhülislâm Veliyyüddin Efendi’nin (ö. 1182/1768) İstanbul’da Beyazıt Camii’nin kıble yönünde kurduğu kütüphane.

HACI SELİM AĞA KÜTÜPHANESİ

İstanbul Üsküdar’da XVIII. yüzyılda Hacı Selim Ağa tarafından kurulan kütüphane.

ARKEOLOJİ KÜTÜPHANESİ

İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü’ne bağlı araştırma kütüphanesi.

DÂRÜ’l-HİLÂFETİ’l-ALİYYE MEDRESESİ

1914 yılında yeni bir şekil verilen İstanbul medreselerinin genel adı.

BÜYÜK ÇARŞI

İstanbul’da Beyazıt ve Nuruosmaniye camileri arasında iki bedestenin çevresinde meydana gelen ticaret merkezi.

MISIR ÇARŞISI

İstanbul-Eminönü’nde XVII. yüzyılın ikinci yarısında Hatice Turhan Vâlide Sultan tarafından yaptırılan Yenicami Külliyesi’ne ait arasta.

YENİKAPI MEVLEVÎHÂNESİ

İstanbul’da Mevlânâkapı dışında XVI. yüzyılın sonunda kurulan ve Mevlevî kültürünün gelişiminde önemli yeri olan mevlevîhâne.

GALATA MEVLEVÎHÂNESİ

Galata’da 1491’de kurulan İstanbul’daki en eski Mevlevî âsitânesi.

BAHARİYE MEVLEVÎHÂNESİ

İstanbul Eyüp’te Haliç kıyısında 1874-1877 yılları arasında inşa edilmiş ve günümüzde ortadan kalkmış bulunan bir Mevlevî tekkesi.

KASIMPAŞA MEVLEVÎHÂNESİ

İstanbul Kasımpaşa’da 1625 yılı civarında tesis edilen tekke.

ÜSKÜDAR MEVLEVÎHÂNESİ

ÇİNİLİ HAMAM

İstanbul’da Mimar Sinan’ın yaptığı ilk ve en büyük hamamlardan biri.

İstanbul Eminönü’nde XVI. yüzyılda Mimar Sinan tarafından yapılmış hamam.

ÇİNİLİ KÖŞK

İstanbul’da Topkapı Sarayı’nı sınırlayan sur içinde Fâtih Sultan Mehmed tarafından yaptırılan köşk.

FENER RUM ORTODOKS PATRİKHÂNESİ

İstanbul’da ve diğer bazı bölgelerdeki Ortodokslar’ın ruhanî merkezi.

İSTANBUL ERMENİ PATRİKHÂNESİ

Türkiye ve Girit Ermenileri’nin ruhanî merkezi.

İSTANBUL DENİZ MÜZESİ

İstanbul’da Beşiktaş semtinde Türk denizciliği ve deniz tarihiyle ilgili eşyanın sergilendiği askerî müze.

1953-1956 yılları arasında yayımlanan fikir, sanat ve edebiyat dergisi.

İstanbul halkevleri tarafından Aralık 1943 - Aralık 1948 tarihleri arasında yayımlanan fikir, sanat, edebiyat ve kültür dergisi.

Her hakkı mahfuzdur. TDV İslâm Ansiklopedisi’nin her türlü telif hakkı TDV İslâm Araştırmaları Merkezi’ne ait olup 5846 sayılı Kanun hükümlerine tâbidir. TDV İslâm Ansiklopedisi internet sayfalarındaki yazıların bütün olarak elektronik ya da matbu bir ortamda yayımlanması yasaktır; ancak kaynak gösterilmesi (TDV İslâm Ansiklopedisi internet sitesinde yer aldığının ifade edilmesi) ve doğrudan aktif bağlantı verilmesi şartıyla yazılardan kısa bölümler iktibas edilebilir. TDV İslâm Ansiklopedisi internet sayfalarında yer alan resim, fotoğraf, grafik, çizim, cetvel vs. her türlü görüntü malzemesinin başka bir ortamda yayımlanması kesinlikle yasaktır.