Başlangıçtan itibaren kendi imlâsını oluşturan TDV İslâm Ansiklopedisi'nde benimsenen temel ilke, farklı ilim dallarına dair maddelerin hepsinde orijinal ve güvenilir kaynaklara dayalı, doğru ve yeterli bilgiyi ilmî bir üslûp ile okuyucuya sunmaktır. TDV İslâm Ansiklopedisi'nde maddelerin alanında uzman kişilere yazdırılmasına, mutlaka müellif imzasıyla yayımlanmasına ve her maddenin sonunda kullanılan kaynakların (bibliyografya) verilmesine de özen gösterilir. İstisnaî bir durum olarak, ansiklopedinin imlâ ve üslûp tercihlerine ya da takvim ve hacim sınırına riayet edemeyen müelliflerin maddeleri TDV İslâm Ansiklopedisi İnceleme ve Redaksiyon Heyeti tarafından hazırlanan son şekliyle ve bu heyeti temsilen "DİA" imzasıyla yayımlanır.

TDV İslâm Ansiklopedisi maddelerinde ele alınan konu hakkındaki farklı görüş ve yaklaşımların, kendi kaynakları esas alınarak ve tarafgir ifadeler kullanmaktan kaçınarak incelenmesi, görüş ayrılıklarının sebep ve sonuçlarının açıklanması hedeflenir. Bu hedef doğrultusunda TDV İslâm Ansiklopedisi maddeleri, İslâm tarihinde veya günümüzde ortaya çıkmış herhangi bir akımı, mezhebi, teoriyi, gruplaşmayı veya kurumu dışarıda tutmayan, ele aldığı konuyu anlamayı ve irdelemeyi önceleyen kapsayıcı bir yaklaşıma sahiptir. Herhangi bir şahsın, mezhebin, tarikatın veya akımın görüşleri ve tarihi hakkında bilgi verilirken öncelikle ve olabildiğince kendi özgün kaynakları esas alınır. Aynı şekilde tarihî olaylar ve şahsiyetler ele alınırken döneme dair birinci el kaynakların kullanılmasına özen gösterilir.

İslâm dini ve medeniyeti hakkında İslâm'ın anlam dünyası dışında geliştirilmiş ilmî tespit ve yorumlar, özellikle modern dönemde ortaya çıkan Batılı çalışmalar da TDV İslâm Ansiklopedisi maddelerinde dikkate alınmakta, uygun olan yerlerde bu görüşler aktarılmakta ve gerektiğinde ilmî bir üslûp ile eleştirilmektedir.