DİA

Müellif toplam 90 madde veya madde bölümü telif etmiştir.

TDV İslâm Ansiklopedisi’ne katkıda bulunduğu ilim dalları:

Dinler Tarihi, Fıkıh, Hadis, Hadis, İranî Diller ve Edebiyatları, İslam Bilim Tarihi, İslam Sanatları, İslam Tarihi ve Medeniyeti, İslam Toplumları ve Coğrafyası, Kelâm ve Mezhepler Tarihi, Tasavvuf, Türk Dili ve Edebiyatı, Türk Tarihi ve Medeniyeti, Urdu ve Mücavir Diller ve Edebiyatları

Müellifin özgeçmişi

Müellif alanındaki bir imza olarak DİA, TDV İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM) bünyesinde faaliyet gösteren TDV İslâm Ansiklopedisi İnceleme (Yayın) Kurulu ve/veya ansiklopedi ilim kurulları ile TDV İslâm Ansiklopedisi Elektronik/Dijital Versiyon editörlerini temsil etmektedir. Ansiklopedi İnceleme (Yayın) Kurulu, ilgili ilim heyetleri ve dijital versiyonda editörlerin ortak katkıları ve işbirliği ile hazırlanan maddelerde bu imza kullanılmaktadır.

Güncelleme Tarihi: 31 Mayıs 2024

Müellifin telif ettiği maddeler veya madde bölümleri

ABBAS
Hz. Peygamber’in amcası.

ABBAS b. HÜSEYİN eş-ŞÎRÂZÎ
Büveyhî veziri.

ABBAS MİRZA
Azerbaycan valisi ve saltanat nâibi.

ABBÂSÎ
Safevî Hükümdarı I. Abbas zamanında (1587-1628) basılan altın ve gümüş sikkeye verilen ad.

ABDULLAH b. MUHAMMED et-TEÂYİŞÎ
Sudanlı Mehdî Muhammed Ahmed’in halefi.

ABDULLAH PAŞA, Kölemen
Osmanlı müşiri ve Harbiye nâzırı.

ABDURRAHMAN b. HİŞÂM
Alevî (Filâlî) hânedanına mensup Fas sultanı (1822-1859).

ABDÜLAZÎZ ed-DEBBÂĞ
Hızıriyye tarikatının kurucusu olarak kabul edilen Faslı mutasavvıf.

ABDÜLGAFÛR-i LÂRÎ
Abdurrahman-ı Câmî’nin önde gelen müridlerinden, âlim ve mutasavvıf.

ABDÜLHAFÎZ el-ALEVÎ
Alevî (Filâlî) hânedanına mensup Fas sultanı (1908-1912).

ABDÜLKĀDİR, Şeyh
Hindistanlı devlet adamı ve yazar.

ABDÜLKERÎM-i MÜNŞÎ
Leknev veya Kanpûr’da yaşamış bir Hint-İran tarihçisi.

ABDÜLMUTTALİB b. GĀLİB
Mekke emîri.

ÂDEM b. EBÛ İYÂS
Tefsir ve hadis âlimi.

ÂGEHÎ, Muhammed Rızâ
Türkistan’da Hîve’de yaşamış Türk tarihçisi ve şairi.

AHMED el-MENÎNÎ
Osmanlı âlimi, tarihçi, edip ve muhaddis.

ALLAH / 2. Bölüm: EDEBİYAT
Kâinatı yaratan ve idare eden en yüce varlık.

AMMÛRİYE
İçbatı Anadolu’da İstanbul’dan Çukurova’ya giden eski Bizans askerî yolu üzerinde bugün harabeleri bulunan eski bir şehir ve kale.

BÂLİŞ
Moğollar’da bir para birimi.

BÂRGÂH
Selçuklular ve diğer bazı devletlerde hükümdarın sarayını ifade eden bir tabir.

BÂRÛNÎ, Süleyman Paşa
Libyalı siyasî lider.

BEKRÎ, Ebü’l-Hasan el-Kasasî
İslâmiyet’in ilk yıllarına dair hayal mahsulü hikâyeleriyle tanınan bir müellif.

BELHÎ, Ali b. Ahmed
IV. (X.) yüzyılın ikinci yarısında yaşadığı bilinen astronom ve matematikçi.

BENHÂ
Aşağı Mısır’da bir şehir.

BEREHÛT
Yemen’de Bi’riberehût adlı ünlü mağaranın bulunduğu vadi.

BEYHAKĪ SEYYİDLERİ
Keşmir’in müslümanlar tarafından fethinden sonra XV-XVI. yüzyıllarda siyasî hayatta etkili olan bir sülâle.

CELÂLZÂDE SÂLİH ÇELEBİ
Kanûnî Sultan Süleyman devrinin tanınmış âlimi.

ÇİN / 1. Bölüm
Asya’nın doğusunda dünyanın en kalabalık ülkesi.

DANİMARKA / 1. Bölüm
Kuzey Avrupa’da ülke.

DİPLOMATİK / 2. Bölüm: İslam Devletlerinde Diplomatik
Belgelerin özelliğini inceleyen bilim dalı.

DİŞ KİRASI
Eski ramazanlarda iftara gidilen saray ve konaklarda misafirlere verilen hediyeler için kullanılan bir tabir.

ENCÜMEN-i ŞUARÂ
XIX. yüzyılın ikinci yansında bir grup şairin meydana getirdiği edebî topluluk.

EROL, Muhammed Râşid
Nakşibendî-Hâlidî şeyhi.

EŞREFÎ
Memlükler tarafından Mısır’da basılan ve daha sonra diğer İslâm devletlerinde de basılıp kullanılan altın sikke.

FEZLEKE
Osmanlı bürokrasisinde özet karşılığı olarak raporların sonuç kısmı veya tahkikat evrakı için kullanılan terim.

FİNLANDİYA / 1. Bölüm
Kuzey Avrupa’da ülke.

FRANSA / 1. Bölüm
Batı Avrupa’da ülke.

GOETHE, Johann Wolfgang von
İslâmiyet’e yakınlık duyduğu bilinen Alman edip ve şairi.

GÜMRÜK / 1. Bölüm
Ticaret mallarının devletler arası, bazan da devlet içi sınırlardan geçişinde alınan vergi.

GÜMÜŞ / 1. Bölüm
Tarih boyunca daha ziyade para ve ziynet eşyası yapımında kullanılan değerli bir maden.

HÂFIZ-ı EBRÛ
Timurlular döneminin ünlü tarihçi ve coğrafyacılarından.

HARAÇ / 2. Bölüm: Osmanlı Devleti
Toprak vergisi.

HASAN-ı BASRÎ / 2. Bölüm: Literatür
Basralı meşhur tâbiî, âlim ve zâhid.

HAYDAR
Hz. Ali’nin lakabı.

HOCA
İslâm ülkelerinde, özellikle Türkiye ve İran’da eğitim, bürokrasi, ticaret ve maliye alanlarında çeşitli meslek erbabı için kullanılan bir unvan.

HOLLANDA / 1. Bölüm
Kuzey Avrupa’da ülke.

HULÛSİ EFENDİ, Osman
Nakşibendî-Hâlidî şeyhi.

HÜNKÂR
Osmanlı padişahları için kullanılan bir unvan.

HÜSEYİN ŞAH ŞARKĪ
Cavnpûr’da hüküm süren Şarkî Sultanlığı’nın son hükümdarı (1458-1495).

IRAK / 7. Bölüm: Irak Türkleri
Ortadoğu’da bir İslâm ülkesi.

İBN BÂMŞÂD
X. yüzyıl astronom ve matematikçisi.

İSHAK PAŞA
Osmanlı vezîriâzamı.

İSMÂİL MA‘ŞÛKĪ
Bayramî-Melâmî tarikatına mensup sûfî.

İSPANYA / 1. Bölüm
Avrupa’nın güneybatısındaki İber yarımadasında yer alan ülke.

İSTANBUL / 5. Bölüm
Marmara bölgesinde Türkiye’nin en büyük şehri ve aynı adı taşıyan küçük bir ilin merkezi.

İSVEÇ / 1. Bölüm
Kuzey Avrupa’da ülke.

KANUN / 1. Bölüm
Bir devlette yetkili kamu organı tarafından çıkarılan uyulması zorunlu, genel, sürekli ve soyut hukuk kuralları anlamında bir hukuk terimi.

KARABACEK, Josef Ritter von
Avusturyalı şarkiyatçı.

KARADENİZ / 2. Bölüm: TARİH
Balkan ve Anadolu yarımadalarıyla Kafkasya arasında uzanan iç deniz.

KARLOFÇA / 1. Bölüm
Sırbistan’ın Voyvodina özerk bölgesinde yer alan Srem bölgesinde tarihî bir kasaba.

KELÂNTER
Bir bölgenin veya bir şehrin temsilcisi, önde geleni anlamında özellikle İran sahasında kullanılan unvan.

KIPTÎLER
Mısır’ın yerli ve hıristiyan halkı için kullanılan isim.

KIRIM / 1. Bölüm
Karadeniz’in kuzeyinde tarihî bir yarımada ve Ukrayna’ya bağlı özerk cumhuriyet.

KIEPERT
Yaptıkları Türkiye haritalarıyla tanınan baba-oğul iki Alman coğrafya ve kartografi uzmanı.

KOCA SEKBANBAŞI RİSÂLESİ
Nizâm-ı Cedîd’i savunma amacıyla yazılan risâle.

KOCABAŞI
Osmanlılar’da gayri müslim cemaatlerin ileri gelenlerine verilen ad.

KUTADGU BİLİG
Yûsuf Has Hâcib tarafından XI. yüzyılda yazılmış, Türk dilinin, edebiyatının ve kültür tarihinin en önemli kaynaklarından.

KUYRUKLU BUYRULDU
Osmanlı malî bürokrasisinde defterdarların imzalarına ve bu imzaları taşıyan belgelere verilen ad.

LÜBNAN / 1. Bölüm
Ortadoğu’da Akdeniz’e kıyısı olan ülke.

MECİDİYE
Osmanlılar’da bir tür altın ve gümüş para.

MEHMED İHSAN EFENDİ
Dinî ilimler ve Türkiyat müderrisi.

MEHMED PAŞA, Gürcü
Osmanlı vezîriâzamı.

MELÂMİYYE / 1. Bölüm
Melâmet anlayışını benimseyenlerin oluşturduğu tasavvuf akımı ve tarikat.

MELÂMİYYE / 2. Bölüm
Melâmet anlayışını benimseyenlerin oluşturduğu tasavvuf akımı ve tarikat.

MENŞUR / 3. Bölüm: Osmanlılar'da Menşur
Hükümdar tarafından yapılan bir tayini, bir görev veya muafiyeti yahut iktâ tevcihini bildiren belge.

MEST
Ev içinde ve üzerine başka bir ayakkabı geçirmek suretiyle dışarıda giyilen bir ayakkabı türü.

MUSTAFA EFENDİ, Çatalsakal
Celvetî zâkirbaşısı ve dinî eserler bestekârı.

MUSTAFA KEMAL ATATÜRK / 6. Bölüm: MUSTAFA KEMAL ATATÜRK KRONOLOJİSİ
Türk Kurtuluş Savaşı’nın önderi, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı.

MÜSTAHFIZ
Osmanlı askerî teşkilâtında kale muhafızları için kullanılan terim.

OSMAN BEY, Hamâmîzâde
Neyzen ve dinî eserler bestekârı.

RIZVÎ, Seyyid Athar Abbas
Hindistanlı âlim.

RİFAT SÜLEYMAN EFENDİ
Bestekâr, devlet adamı.

ROSS, Edward Denison
İngiliz şarkiyatçısı.

SİMKEŞHÂNE
Osmanlılar’da devlet emrindeki altın, gümüş ve sırma işlemecilerinin topluca çalıştığı yer.

SUNGUR
Adı Türkler’de şahıs ismi olarak da kullanılan bir avcı kuş.

ŞEFİK MEHMED EFENDİ
Osmanlı vak‘anüvisi, şair.

ŞEM‘DÂNÎZÂDE SÜLEYMAN EFENDİ
Mür’i’t-tevârîh adlı eseriyle meşhur olan Osmanlı tarihçisi.

TARİKAT / 2. Bölüm
Tasavvufta Hakk’a ulaşmak için benimsenen usul, tutulan yol.

TRABLUSŞAM / 2. Bölüm: Osmanlı Dönemi
Lübnan’da tarihî bir liman şehri.

TÜRKİYE / 3. Bölüm: 2001 Sonrası
Topraklarının bir kesimi Avrupa’da, bir kesimi Asya’da bulunan Ortadoğu ve Akdeniz ülkesi.