ERDOĞAN MERÇİL - TDV İslâm Ansiklopedisi

ERDOĞAN MERÇİL

Müellif toplam 53 madde veya madde bölümü telif etmiştir.
TDV İslâm Ansiklopedisi’ne katkıda bulunduğu ilim dalları:
    İslam Tarihi ve Medeniyeti, Türk Tarihi ve Medeniyeti
Müellifin telif ettiği maddeler veya madde bölümleri
ABDULLAH b. EFTAS
Eftasîler Devleti’nin kurucusu (1022-1045).
ABDÜLVÂDÎLER
Mağrib’de hüküm süren bir Berberî hânedanı (1235-1550).
ÂDİLŞÂHÎLER
Hindistan’ın güneybatısındaki Bîcâpûr bölgesinde hüküm süren bir Türk hânedanı (1489-1686).
ALÂİYE BEYLİĞİ
XIII. yüzyıl sonlarından 1471 yılına kadar Alâiye (Alanya) yöresinde hüküm süren Türk beyliği.
ALİ b. YÛSUF b. TÂŞFÎN
Murâbıtlar Devleti’nin ikinci hükümdarı (1106-1143).
ALP TEGİN
Gazneliler Devleti’nin kurucusu.
AMÎD
Ortaçağ’da bazı İslâm ve Türk devletlerinde rastlanan bir unvan ve memuriyet.
ANADOLU BEYLİKLERİ / 1. Bölüm: Tarih
XIII. yüzyıldan itibaren Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde kurulmuş olan Türk beyliklerine verilen genel ad.
ÂRIZ / 2. Bölüm: TARİH
Tasavvuf ve tarih ilimlerinde kullanılan bir terim.
AYDINOĞULLARI
XIV. yüzyıl başında Büyük Menderes’ten itibaren Tire, Ayasuluk ve Birgi bölgesinde kurulan bir Türk beyliği.
BÂDÜSBÂNÎLER
Taberistan’ın Rûyân, Rüstemdâr, Nur ve Kucur şehirlerinde 665-1598 yılları arasında hüküm süren mahallî bir hânedan.
BAHÂÜDDEVLE
Büveyhî hükümdarı (989-1012).
BAHTİYÂR
Irak Büveyhî hükümdarı (967-978).
BÂNÎCÛRÎLER
III-IV. (IX-X.) yüzyıllarda Tohâristan ve Bedahşan’da hüküm süren küçük bir hânedan.
BÂVENDÎLER
Taberistan’da hüküm süren İran asıllı bir hânedan (665-1349).
BEHRAM ŞAH
Gazneli sultanı (1117-1157).
BESÂSÎRÎ
Büveyhîler’in son devrinde yaşayan bir Türk kumandanı.
BÜVEYHÎLER
932-1062 yılları arasında İran ve Irak’ta hüküm süren Deylem asıllı bir hânedan.
GĀŞİYE
Ortaçağ’da müslüman Türk devletlerinde görülen hükümdarlık alâmetlerinden biri.
GAZNELİLER / 1. Bölüm
963-1186 yılları arasında Horasan, Afganistan ve Kuzey Hindistan’da hüküm süren bir müslüman-Türk hânedanı.
GULÂM / 2. Bölüm
Eski İslâm devletlerinde orduda, idarede ve sarayda çalıştırılmış köle ve esirler.
HAZİNEDAR
Devlet hazinesini veya çeşitli depoları korumakla görevli memur.
IŞILTAN, Fikret
Ortaçağ tarihçisi.
İBRÂHİM b. MES‘ÛD-i GAZNEVÎ
Gazneli hükümdarı (1059-1099).
MAHMÛD-ı GAZNEVÎ
Gazneli hükümdarı (998-1030).
MENŞUR / 2. Bölüm: İlk Müslüman Türk Devletlerinde Menşur
Hükümdar tarafından yapılan bir tayini, bir görev veya muafiyeti yahut iktâ tevcihini bildiren belge.
MENTEŞEOĞULLARI / 1. Bölüm
XIII. yüzyıl sonlarında Güneybatı Anadolu’da kurulan bir Türkmen beyliği.
MES‘ÛD b. MAHMÛD-ı GAZNEVÎ
Gazneli Devleti hükümdarı (1030-1041).
MEVDÛD b. MES‘ÛD-i GAZNEVÎ
Gazneli hükümdarı (1041-1048).
MEYMENDÎ
Gazneli veziri.
MİRDÂSÎLER
1024-1080 yıllarında Halep’te hüküm süren müslüman bir hânedan.
MUHTÂCOĞULLARI
X. yüzyıldan XI. yüzyılın ortalarına kadar Mâverâünnehir’in Çagāniyân bölgesinde hüküm süren bir hânedan.
PEYK / 1. Bölüm
Bazı İslâm devletlerinde resmî haberleşmeyi sağlayan görevli.
RESULDAR
Bazı Ortaçağ İslâm devletlerinde elçilere mihmandarlık yapan saray görevlisi.
SAFFÂR, Ya‘kūb b. Leys
Saffârîler Devleti’nin kurucusu ve ilk hükümdarı (861-879).
SAFFÂRÎLER
Doğu İran’da Sîstan bölgesinde hüküm süren bir İslâm hânedanı (861-1003).
SÂHİB ATA
Anadolu Selçuklu veziri.
SÂHİB ATAOĞULLARI
Anadolu Selçuklu Veziri Sâhib Ata’nın (ö. 687/1288) oğulları ve torunları tarafından Afyonkarahisar ve çevresinde kurulan beylik (1275-1341).
SALGURLULAR
İran’ın Fars bölgesinde hüküm süren Türk-İslâm hânedanı (1148-1286).
SEBÜK TEGİN
Gazneliler hânedanının gerçek kurucusu ve ilk hükümdarı (977-997).
SELÇUKLULAR / 5. Bölüm
Türkler’in İslâmî devirde kurdukları en büyük hânedanlardan biri (1040-1308).
SELÇUKLULAR / 12. Bölüm: SELÇUKLULAR’DA DEVLET TEŞKİLÂTI
Türkler’in İslâmî devirde kurdukları en büyük hânedanlardan biri (1040-1308).
SELÇUKNÂME
Özellikle Selçuklular’dan bahseden eserlere verilen isim.
SERBEDÂRÎLER
Horasan’ın Beyhak bölgesinde hüküm süren bir Şiî hânedanı (1337-1386).
SİMCÛRÎLER
IV. (X.) yüzyılda Horasan’da Sâmânîler adına kumandanlık ve valilik yapan müslüman Türk ailesi.
SİPEHSÂLÂR
Ortaçağ İslâm devletlerinde başkumandan hakkında kullanılan bir terim.
ŞAHNE
Bir şehir veya bölgenin emniyet ve asayişinden sorumlu askerî vali.
TAHT
Hükümdarlık makamını ifade eden terim.
TAŞTDÂR
Bazı İslâm devletlerinde hükümdar elini yıkarken ona su döken saray görevlisi.
TEVKĪ‘
İslâm devletlerinde hükümdarın kararı, bunun yazılı belgeleri ve mühür anlamında resmî yazışma terimi.
UTBÎ, Muhammed b. Abdülcebbâr
Edip, şair ve tarihçi.
YEZD
İran’da tarihî bir şehir ve bu şehrin merkez olduğu eyalet.
ZİYÂRÎLER
Hazar denizinin güneydoğusunda Cürcân ve Taberistan’da hüküm süren Deylemli bir hânedan (928-1090).
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER