MUSTAFA SABRİ KÜÇÜKAŞCI - TDV İslâm Ansiklopedisi

MUSTAFA SABRİ KÜÇÜKAŞCI

Müellif toplam 76 madde veya madde bölümü telif etmiştir.
TDV İslâm Ansiklopedisi’ne katkıda bulunduğu ilim dalları:
    İslâm Tarihi ve Medeniyeti, Coğrafya, İslâm Düşüncesi ve Ahlâk, Türk Tarihi ve Medeniyeti
Müellifin telif ettiği maddeler veya madde bölümleri
ÂKİŞ, Hasan b. Ahmed
Yemenli âlim.
BÂ SELÂME
Mekkeli âlim.
BELVİRANLI, Ali Kemal
Kültür adamı, bestekâr ve doktor.
BİLÂDÎ, Âtik b. Gays
Arap yarımadasının kültür ve medeniyetine dair çalışmalarıyla tanınan âlim, seyyah.
HADRÂVÎ
Tarihçi, fakih ve muhaddis.
HAREMEYN
Mekke ve Medine şehirlerini birlikte ifade eden tabir.
HARRE
Arabistan yarımadasındaki bazalttan oluşan volkanik alanlar.
HARRE SAVAŞI
Medineliler ile Emevî kuvvetleri arasında Harretüvâkım’da cereyan eden savaş (63/683).
HATTÂB, Mahmûd Şît
Askerî tarih alanındaki çalışmalarıyla tanınan asker, düşünür ve yazar.
HİCAZ / 1. Bölüm
Arabistan yarımadasında Kızıldeniz’in doğu sahili boyunca uzanan ve Haremeyn ile mîkāt yerlerini içine alan coğrafî bölge.
İBN ASÂKİR, Ebü’l-Kāsım
Hadis hâfızı ve Târîḫu medîneti Dımaşḳ adlı eseriyle tanınan tarihçi.
İBNÜ’l-HOCA, Muhammed b. Muhammed Beşîr
Tunuslu devlet adamı, seyyah ve tarihçi.
İMAM / 1. Bölüm
Önder, lider; cemaate namaz kıldıran kişi; devlet başkanı.
İSKÂFÎ, Ebû İshak
Abbâsî veziri.
KĀDİR-BİLLÂH
Abbâsî halifesi (991-1031).
KAFTAN / 1. Bölüm
Türk ve İslâm dünyasında kullanılan bir çeşit üst giysisi.
KĀHİR-BİLLÂH
Abbâsî halifesi (929, 932-934).
KÂTİP / 1. Bölüm
Devlet dairelerinde çeşitli işlerin yerine getirilmesiyle görevli memur.
KIYÂDE
Câhiliye döneminde Mekke’de ordu kumandanlığı.
KİLÂB b. REBÎA (Benî Kilâb b. Rebîa)
Büyük bir Arap kabilesi.
KİNDE (Benî Kinde)
V-VI. yüzyıllarda Kuzey ve Orta Arabistan’da devlet kuran bedevî Arap kabilesi.
KÖY
Şehir ve kasabadan küçük yerleşim birimi.
MÂLİK b. AVF
Sahâbî.
MÂLÜLBEY‘A
Halife ve hükümdarlar tarafından biat sırasında askerler, devlet erkânı ve ilmiye sınıfına dağıtılan cülûs bahşişi.
MEDİNE / 1. Bölüm
Hz. Peygamber’in mescidiyle kabrinin bulunduğu hicret yurdu, İslâm’da iki Harem bölgesinden biri, Resûl-i Ekrem ve Hulefâ-yi Râşidîn döneminin başşehri.
MEDİNE / 2. Bölüm: Osmanlı Dönemi
Hz. Peygamber’in mescidiyle kabrinin bulunduğu hicret yurdu, İslâm’da iki Harem bölgesinden biri, Resûl-i Ekrem ve Hulefâ-yi Râşidîn döneminin başşehri.
MEKKE / 1. Bölüm
Kâbe’nin bulunduğu ve hac ile umre ibadetinin ifa edildiği kutsal şehir.
MEKKE / 2. Bölüm
Kâbe’nin bulunduğu ve hac ile umre ibadetinin ifa edildiği kutsal şehir.
MEKKE / 3. Bölüm: MEKKE EMİRLİĞİ
Kâbe’nin bulunduğu ve hac ile umre ibadetinin ifa edildiği kutsal şehir.
MESCİD-i HARÂM
Kâbe’yi kuşatan mescid.
MESCİD-i NEBEVÎ
Medine’de içerisinde Hz. Peygamber’in kabrinin de bulunduğu mescid.
MUDAR (Benî Mudar)
Araplar’ın dört ana kolundan biri.
MUT‘İM b. ADÎ
Hz. Peygamber’i Tâif dönüşü himayesine alan kabile reisi.
MÜŞRİF
İslâm devletlerinde askeriye ve adliye dışındaki kurumları denetleyen Dîvân-ı İşrâf’ın başkanı ve ona bağlı memurlar için kullanılan bir terim.
NİZÂR b. MEAD (Benî Nizâr b. Mead)
Adnânîler’in ana kollarından birini teşkil eden Arap kabilesi.
RÂBİĞ SERİYYESİ
Hz. Peygamber’in Kureyş kervanı üzerine Ubeyde b. Hâris kumandasında gönderdiği seriyye (1/623).
RECΑ VAK‘ASI
Adal ve Kāre kabilelerinin kendilerine İslâm’ı öğretmek için davet ettikleri heyete düzenledikleri suikast (4/625).
RIZIK
Devlet tarafından hak sahiplerine dağıtılan maaş anlamında bir terim.
RİFÂDE
Hac döneminde hacılara yemek dağıtma görevi.
RÛME KUYUSU
Medine’de Hz. Osman tarafından satın alınarak vakıf haline getirilen kuyu.
SAFÂ ve MERVE
Hac ve umre sırasında aralarında sa‘y yapılan iki tepe.
SAKĪF (Benî Sakīf)
Adnânîler’e mensup bir Arap kabilesi.
SAKĪFETÜ BENÎ SÂİDE
Medine’de Hz. Ebû Bekir’in halife seçildiği yer.
SA‘LEBE (Benî Sa‘lebe)
Adnânîler ve Kahtânîler’e mensup bazı kabilelerin adı.
SÂLİM b. AVF (Benî Sâlim b. Avf)
Hazrec kabilesinin bir kolu.
SAVÂİF
Bizans üzerine yaz aylarında düzenlenen seferler.
SEHM (Benî Sehm)
Kureyş kabilesinin bir kolu.
SELÂMÂN (Benî Selâmân)
Kudâa’ya mensup bir Arap kabilesi.
SEMHÛDÎ
Medine tarihi hakkındaki eserleriyle tanınan hadis ve fıkıh âlimi.
SENETÜ’l-HÜZN
Hz. Hatice ile Ebû Tâlib’in vefat ettiği nübüvvetin onuncu yılına verilen isim.
SENİYYETÜLVEDÂ
Medine’de yolcuların karşılanıp uğurlandığı iki tepe.
SEYYİD
Hz. Peygamber’in soyundan gelenleri ifade eden bir terim.
SİKĀYE
Mekke’de zemzemle ve su işleriyle ilgili görev.
SÜHEYLÎ, Abdurrahman b. Abdullah
er-Ravżü’l-ünüf adlı eseriyle tanınan âlim.
ŞÂMÎ, Şemseddin
Sübülü’l-hüdâ ve’r-reşâd adlı eseriyle tanınan âlim.
ŞEHZADE / 1. Bölüm
Hükümdar çocukları için kullanılan bir terim.
ŞEYHÜLHAREM
Mescid-i Harâm ile Mescid-i Nebevî’de ders veren tanınmış âlimlere, buralarda görev yapan hizmetlilerden sorumlu kişilere, ayrıca Mekke ve Medine’nin yönetimini üstlenen kimselere verilen unvan.
TÂİF
Suudi Arabistan’da bir şehir.
TARİH / 2. Bölüm: Irak, Arabistan
Toplumların başından geçen olayları zaman ve yer göstererek anlatan, bunların sebep ve sonuçlarını, birbirleriyle olan ilişkilerini ele alan bilim dalı ve bu dalda yazılan eserlerin ortak adı.
UMRETÜ’l-KAZÂ
Hz. Peygamber’in Hudeybiye Antlaşması’ndan sonraki yıl ashabı ile birlikte yaptığı umre (7/629).
ÜMMÜ SİNÂN
Hekimlik yapan kadın sahâbî.
VAHŞÎ b. HARB
Uhud’da Hz. Hamza’yı şehid eden ve daha sonra müslüman olan Habeşli köle, sahâbî.
YENBU‘
Suudi Arabistan’ın Kızıldeniz kıyısında liman şehri.
YÛNÎNÎ, Kutbüddin
Ẕeylü Mirʾâti’z-zamân adlı eseriyle tanınan tarihçi.
ZEMZEM
Kâbe yakınındaki kuyudan çıkan, müslümanların büyük değer verdiği su.
ZÜBEYD (Benî Zübeyd)
Kahtânîler’e mensup Yemenli bir Arap kabilesi.
ZÜBEYR
Hz. Peygamber’in amcası.
ZÜLHULEYFE
Hac veya umre maksadıyla Medine’den Mekke’ye gidenlerin ihrama girdikleri mîkāt yeri.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER