MUSTAFA L. BİLGE - TDV İslâm Ansiklopedisi

MUSTAFA L. BİLGE

Müellif toplam 107 madde veya madde bölümü telif etmiştir.
TDV İslâm Ansiklopedisi’ne katkıda bulunduğu ilim dalları:
    İslam Bilim Tarihi, İslam Tarihi ve Medeniyeti, İslam Toplumları ve Coğrafyası, Kelâm ve Mezhepler Tarihi, Tasavvuf, Türk Dili ve Edebiyatı, Türk Tarihi ve Medeniyeti
Müellifin telif ettiği maddeler veya madde bölümleri
ABDULLAH b. HÜSEYİN
Ürdün Hâşimî Krallığı’nın kurucusu ve ilk devlet başkanı (1946-1951).
ACMÂN
Birleşik Arap Emirlikleri Devleti’ni oluşturan yedi emirlikten biri.
ADEN
Yemen Demokratik Halk Cumhuriyeti’nin başşehri ve tarihî liman.
AHMEDNAGAR
Batı Hindistan’da bir şehir ve bu şehrin merkez olduğu il.
AHSENÜ’t-TEKĀSÎM
Muhammed b. Ahmed el-Makdisî’nin (ö. 390/1000 civarı) Ortaçağ İslâm coğrafyasına dair meşhur eseri.
AHVAZ
Güneybatı İran’da Hûzistan eyaletinin merkezi.
AKABE
Ürdün Hâşimî Krallığı’nın Kızıldeniz kıyısında bulunan önemli bir liman şehri.
AKKİRMAN
Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin Odesa eyaletinde bir şehir.
ALLÂL el-FÂSÎ
Faslı devlet ve fikir adamı.
ALMA ATA
Kazak Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin başşehri ve Alma Ata eyaletinin idare merkezi.
ÂMÜL
İran’ın kuzeyindeki Mâzenderan düzlüğünün güneybatısında bir şehir.
ÂRIZ
Suudi Arabistan’da idarî bir bölge.
ÂRİF HİKMET BEY, Şeyhülislâm
Osmanlı şeyhülislâmı, şair ve tezkire yazarı.
ÂRİF HİKMET KÜTÜPHANESİ
Şeyhülislâm Ârif Hikmet Bey tarafından Medine’de kurulan kütüphane.
ARÎŞ
Mısır’da Kuzey Sînâ bölgesinin idarî merkezi.
ARNAVUTLUK
Balkan yarımadasının batısında ve Adriyatik kıyısında bir Avrupa ülkesi.
ASKERİMÜKREM
İran’ın Hûzistan eyaletinde Ahvaz’ın kuzeyinde kurulan ve bugün mevcut olmayan eski bir şehir.
ASYÛT
Yukarı Mısır’da şehir ve bu şehrin merkez olduğu il.
AYNİMÛSÂ
Ürdün’de Petra harabelerinin doğusundaki Mûsâ vadisinde bulunan bir yer.
AYNİZÜBEYDE
Arafat ile Tâif arasında çıkan ve Arafat üzerinden Mekke’ye ulaştırılan su.
AZAK
Sovyetler Birliği’nin Rostov özerk bölgesinde şehir.
BAHREYN
Basra körfezinde otuz beş adadan oluşan ülke.
BAMAKO
Mali Cumhuriyeti’nin başşehri.
BASRA KÖRFEZİ
Arabistan yarımadasının doğusu ile İran’ın güneybatısı arasında kalan Hint Okyanusu’na bağlı körfez.
BATI SAHRÂ
Afrika’nın batısında eskiden İspanyol Sahrâsı denilen bölge.
BÂTINE
Doğu Arabistan’da bir bölge.
BERGAŞ b. SAÎD
Bû Saîd hânedanına mensup Zengibar sultanı (1870-1888).
BERKA
Libya’da eski bir şehir ve bölge.
BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ
Basra körfezinin güney kıyısında yedi emirliğin oluşturduğu federal bir devlet.
BÛ SAÎD HÂNEDANI
Uman ve Zengibar’da hüküm süren bir hânedan.
BURTON, Sir Richard Francis
İngiliz seyyahı, müsteşrik.
BÜREYMÎ
Doğu Arabistan’da bir bölge ve bu bölgede aynı adı taşıyan küçük bir yerleşim merkezi.
BÜZÜRG b. ŞEHRİYÂR
Kitâbü ʿAcâʾibi’l-Hind adlı eseriyle tanınan İranlı bir denizci.
CAĞBÛB
Libya’da Bingazi’nin güneyinde Senûsiyye tarikatının merkezi olarak bilinen yerleşim birimi.
CAVA / 2. Bölüm: Cava'da İslâmiyet
Güneydoğu Asya’da Endonezya’ya bağlı Sunda takımadalarından biri.
CİDDE
Suudi Arabistan’ın Kızıldeniz kıyısında önemli bir liman şehri.
CÎZÂN
Suudi Arabistan’ın Kızıldeniz kıyısında bir liman şehri.
CUHFE
Hac veya umre maksadıyla Mısır ve Suriye tarafından Mekke’ye gelenlerin ihrama girdikleri mîkāt yeri.
CÜBEYL
Suudi Arabistan’ın en önemli sanayi şehri.
ÇİTAGONG
Bengladeş’te bir liman şehri ve idarî bölge.
DARİYE
Eski dönemlerde Basra’dan kalkan hac kervanlarının önemli durak yerlerinden biri.
DÂRÜSSELÂM
Tanzanya’nın en büyük şehri ve eski başkenti.
DİR‘İYE
Arabistan’ın Necid bölgesinde Vehhâbîler’in eski merkezi olan yer.
DÜBEY
Birleşik Arap Emirlikleri’ni oluşturan yedi emirlikten biri.
DÜNYA MÜSLÜMAN GENÇLİK TEŞKİLÂTI
Müslüman gençler arasında eğitim çalışmaları yapmak maksadıyla 1972 yılında kurulan milletlerarası teşkilât.
EBHÂ
Suudi Arabistan’da Asîr eyaletinin merkezi.
EBÛZABÎ
Birleşik Arap Emirlikleri’ni oluşturan yedi emirlikten biri ve bu devletin başşehri.
FÂRUK
Son Mısır kralı (1936-1952).
FAS / 3. Bölüm: Osmanlı-Fas Münasebetleri
Afrika’nın kuzeybatısında İslâm ülkesi.
FAYSAL I
Irak kralı (1921-1933).
FAYSAL II
Irak kralı (1939-1958).
FAYSAL b. ABDÜLAZÎZ
Suudi Arabistan kralı (1964-1975).
FAYSAL b. TÜRKÎ el-BÛ SAÎDÎ
Uman sultanı (1888-1913).
FUÂD
Mısır kralı (1922-1936).
FÜCEYRE
Birleşik Arap Emirlikleri’ni oluşturan yedi emirlikten biri.
GANA / 2. Bölüm: ÜLKEDE İSLÂMİYET
Batı Afrika’da ülke.
GAZZE
Güneybatı Filistin’de bulunan ve bugün Gazze şeridi denilen bölge ve merkezi.
HALÎL / 1. Bölüm
Filistin’de Hz. İbrâhim ve ailesinin mezarlarının bulunduğu tarihî şehir.
HÂRİSÎ, Sâlih b. Ali
Umanlı İbâzî lideri.
HASAN el-VEZZÂN
Batı’da Afrikalı Leon adıyla bilinen Arap seyyahı.
HAYFA
Kuzey Filistin’de tarihî bir liman şehri.
HİMYERÎ, İbn Abdülmün‘im
er-Ravżü’l-miʿṭâr adlı eseriyle tanınan Mağribli coğrafyacı.
HÜRMÜZ
Basra körfezinin girişinde yer alan ve Hürmüz Boğazı’na adını veren İran’a ait ada.
İBN ABDÜSSELÂM ed-DER‘Î
Seyahatnâme sahibi Faslı âlim ve mutasavvıf.
İBNÜ’l-VERDÎ, Sirâceddin
Ḫarîdetü’l-ʿacâʾib ve ferîdetü’l-ġarâʾib adlı eseriyle tanınan coğrafyacı.
İLİM YAYMA CEMİYETİ
Türkiye’de eğitim ve öğretimi desteklemek amacıyla 1951 yılında İstanbul’da kurulan cemiyet.
KASÎM
Suudi Arabistan’ın Necid mıntıkasında bulunan idarî bölge.
KASSÂM, İzzeddin
Filistin’in bağımsızlığı için mücadele eden Kassâmiyye hareketinin önderi.
KATÎF
Suudi Arabistan’da bir liman şehri.
KEREK
Ürdün’de kalesiyle meşhur tarihî bir şehir.
KEVKEBÂN
Yemen Zeydîleri’nden Kevkebânîler de denilen Şerefeddin hânedanının (XVI-XIX. yüzyıllar) merkezi.
KIZILDENİZ
Asya ile Afrika’yı ayıran deniz.
KİLVE
Doğu Afrika sahilinde X-XVIII. yüzyıllar arasında hüküm süren bir sultanlık.
KÛTÜL‘AMÂRE
Güneydoğu Irak’ta bulunan Vâsıt muhafazasının merkezi.
KÜVEYT / 2. Bölüm: TARİH
Basra körfezinin kuzeybatı köşesinde bulunan Arap devleti.
LAHSÂ
Suudi Arabistan’da coğrafî bölge.
LORIMER, John Gordon
İngiliz şarkiyatçısı.
LUT GÖLÜ
Günümüzde bir kısmı İsrail, bir kısmı Ürdün sınırları içinde kalan göl.
LÜBNAN / 2. Bölüm: TARİH
Ortadoğu’da Akdeniz’e kıyısı olan ülke.
MAAN
Ürdün’de bir şehir.
MASKAT
Uman Sultanlığı’nın başşehri.
MENÂME
Bahreyn’in başşehri.
MUSIL, Alois
Çek şarkiyatçısı.
MUSTAFA PAŞA, Buşatlı
Osmanlı devlet adamı ve İşkodra mutasarrıfı.
NECRAN
Suudi Arabistan’ın güneybatısında tarihî bir şehir.
NIEBUHR, Carsten
Batılı seyyah, haritacı.
RÂBITATÜ’l-ÂLEMİ’l-İSLÂMÎ
İslâm ülkeleri arasında dinî koordinasyonu ve yardımlaşmayı sağlamak amacıyla kurulan teşkilât.
RE’SÜLHAYME
Birleşik Arap Emirlikleri’ni oluşturan yedi emirlikten biri.
RIDVANBEGOVİÇ, Ali Paşa
Osmanlı devlet adamı.
ROEMER, Hans Robert
Alman şarkiyatçısı.
SÂDÂBÂD PAKTI
1937 yılında Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında yapılan bölgesel iş birliği ve saldırmazlık antlaşması.
SAN‘A
Yemen Cumhuriyeti’nin başşehri.
SUÛD b. ABDÜLAZÎZ
Necid’de hüküm süren Suûd ailesine mensup Vehhâbî emîri.
SÜVEYŞ
Akdeniz ile Kızıldeniz’i birbirine bağlayan kanal ve bu kanala adını veren şehir.
ŞÂRİKA
Birleşik Arap Emirlikleri’ni oluşturan yedi federe devletten biri.
ŞATTÜLARAP
Irak’ın güneyinde Dicle ve Fırat’ın birleşmesiyle oluşan nehir.
ŞİLLÎ
Yemenli âlim ve tarihçi.
UMAN
Arap yarımadasının güneydoğusunda ülke.
UTEYBE (Benî Uteybe)
Adnânîler’e mensup bir Arap kabilesi.
ÜMMÜLKAYVEYN
Birleşik Arap Emirlikleri’ni oluşturan yedi emirlikten biri.
VULLERS, Johann August
Alman şarkiyatçısı, dil bilimci.
YEMÂME
Suudi Arabistan’da tarihî bir bölge, günümüzde bir yerleşim merkezi.
YENBU‘
Suudi Arabistan’ın Kızıldeniz kıyısında liman şehri.
ZİYÂDÎLER
Tihâme merkez olmak üzere Yemen Tihâmesi’nde hüküm süren bir hânedan (818-1017).
ZÜREY‘ÎLER
Aden merkez olmak üzere Yemen’in güneyinde hüküm süren Şiî bir hânedan (1080-1175).
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER