AHMET ÖZEL - TDV İslâm Ansiklopedisi

AHMET ÖZEL

Müellif toplam 255 madde veya madde bölümü telif etmiştir.
TDV İslâm Ansiklopedisi’ne katkıda bulunduğu ilim dalları:
    Arap Dili ve Edebiyatı, Fıkıh, Hadis, İranî Diller ve Edebiyatları, İslam Bilim Tarihi, İslam Felsefesi ve Ahlak, İslam Sanatları, İslam Tarihi ve Medeniyeti, İslam Toplumları ve Coğrafyası, Kelâm ve Mezhepler Tarihi, Tasavvuf, Tefsir, Türk Dili ve Edebiyatı, Türk Tarihi ve Medeniyeti
Müellifin özgeçmişi
Ağrı Taşlıçay’da doğdu (1953). Erzurum İmam-Hatip Okulu’ndan (1972) ve Atatürk Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi’nden (1977) mezun oldu. Aynı fakültede “İslam Hukukunda Ülke Mefhumu ve Hukukî Neticeleri” başlıklı teziyle doktorasını tamamladı (danışman: Prof. Dr. Ali Şafak, 1982). 1995’te doçent, 2012’de profesör unvanı aldı.

Diyanet İşleri Başkanlığı bünyesinde Antalya müftü yardımcılığı (1978-1983) ve Antalya Eğitim Merkezi İslâm hukuku öğreticiliği (1983-1985) görevlerinde bulunduktan sonra Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi Genel Müdürlüğü’nde çalışmaya başladı. Bu kurumun, İslâmî ilimler alanında araştırmalar yapmak ve araştırmacı yetiştirmek amacıyla kurulan (1988) Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM) ile birleşmesinden (1993) sonra uzun yıllar İSAM’da danışma kurulu üyeliği (1996-2003), başkan yardımcılığı (2005-2010) ve yönetim kurulu üyeliği (2005-2022) gibi idari görevlerde bulundu. Bir süre Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak görev yaptı ve buradan emekli oldu (2011-2017).

İSAM bünyesinde hazırlanan TDV İslâm Ansiklopedisi’ne başlangıcından itibaren müellif-redaktör, Fıkıh İlim Heyeti üyesi, İnceleme Kurulu üyesi ve başkan yardımcısı olarak çok önemli katkılarda bulundu; 253 madde veya madde bölümü telif etti, binlerce maddenin ilmî redaksiyonunu yaptı. TDV İslâm Ansiklopedisi’ne katkıları sebebiyle Diyanet İşleri Başkanlığı’nın “Yüzyılın İslâm Kültür Hizmeti Onur ve Hizmet Ödülleri” kapsamında hizmet ödülüne lâyık görüldü (2014).

İslâm Hukukunda Milletlerarası Münasebetler ve Ülke Kavramı başlıklı kitabı ile Türkiye Milli Kültür Vakfı “Teşvik Ödülü”ne layık görüldü (1982).

İlmî ve akademik çalışmaları İslâm hukuku (fıkıh) alanında, özellikle de devletler hukuku ve fıkıh tarihi üzerinde yoğunlaşmıştır.

İslâm Hukukunda Milletlerarası Münasebetler ve Ülke Kavramı (İstanbul 1982; İslâm Hukukunda Ülke Kavramı: Dârülislâm Dârülharb adıyla, İstanbul 1991, 2019), Hanefi Fıkıh Alimleri (Ankara 1990, 2018), İslâm Devletler Hukukunda Savaş Esirleri (Ankara 1996, 2014), İslâm ve Terör: Fıkhî Bir Yaklaşım (İstanbul 2007, 2014), Kutsal Topraklara Yolculuk: Hac ve Umre Kılavuzu (Ankara 2007, 2014), Yönetici Peygamber: Hz. Muhammed (İstanbul 2015, 2019) başlıca eserleridir. Ayrıca Muhammed Abdülhay el-Kettânî’nin et-Terâtibü’l-idâriyye adlı eserini Hz. Peygamber’in Yönetiminde Sosyal Hayat ve Kurumlar adıyla ve önemli notlarla birlikte Türkçe’ye kazandırdı (3 cilt, İstanbul 1990; Hz. Peygamber’in Yönetimi adıyla, İstanbul 2003, 2012). Tunus’ta yayımlanan Mevsûatü aʿlâmi’l-ulemâʾ ve’l-üdebâi’l-Arab ve’l-Müslimîn adlı ansiklopediye 147 madde, Kuveyt’te yayımlanan Muʿcemü’l-Bâbitîn li’ş-şuarâi’l-Arab el-muâsirîn adlı antolojiye de Arapça şiirleri olan on bir Türk şairi hakkında maddeler yazdı.
Güncelleme Tarihi: 10.12.2022
Müellifin telif ettiği maddeler veya madde bölümleri
ABDULLAH b. NEVFEL
Sahâbî, Medine kadısı.
ABDÜLBÂRÎ, Kıyâmüddin Muhammed
XX. yüzyıl başlarında Hindistan’ın siyasî hayatında önemli rol oynayan Hintli müslüman âlim.
ABDÜLKĀDİR BEDRÂN
Şamlı din âlimi, edip ve tarihçi.
ABDÜSSAMED, Abdülbâsıt Muhammed
Mısırlı tanınmış hâfız ve kāri.
ACÂİBÜ’l-ÂSÂR
Abdurrahman el-Cebertî’nin (ö. 1825) XVIII. yüzyıl ile XIX. yüzyılın ilk çeyreğini içine alan Mısır tarihine dair Arapça eseri.
ADAK
Dinen mükellef tutulmadığı halde kişinin kendi vaadiyle üzerine vâcip kıldığı ibadet.
ÂDEH
Moritanyalı Mâlikî fakihi.
ADEVÎ, Ali b. Ahmed
Mâlikî fakihi.
ÂFET / 2. Bölüm: FIKIH
İslâm ahlâkı, fıkıh ve hadis alanlarında farklı anlamlarda kullanılan bir terim.
AFRİKA / 5. Bölüm: Doğu Afrika'da İslâmiyet
Yeryüzünün Asya’dan sonra ikinci büyük kıtası.
AHBÂRU KUDÂTI MISR
Ebû Ömer Muhammed b. Yûsuf el-Kindî’nin (ö. 350/961) Mısır kadılarına dair eseri.
AHKÂM
“Karar, yargı; ilim, anlayış” gibi mânalara gelen hüküm kelimesinin çoğul şekli.
AHMED İBRÂHİM BEY
Mısırlı âlim ve hukukçu.
AHMED MUHARREM
Mısırlı şair.
AKREB
Bilhassa vakıf, miras ve velâyet gibi akrabalık bağıyla yakından ilgili konularda öncelikle hak ve yetki sahibi kimseyi ifade eden bir fıkıh terimi.
ÂL
Meşhur bir kimsenin soyuna, kabilesine, hânedanına veya temsil ettiği fikirlere bağlı zümreler için kullanılan bir terim.
ALÂEDDİN ALİ ESVED
Sultan Murad Hudâvendigâr devrinin meşhur âlimlerinden.
ALEM / 3. Bölüm: FIKIH
Tuğ, bayrak ve sancak gönderleriyle kubbe, külâh ve çatıların tepesine takılan sembol; sınır taşı.
el-ÂLEMGÎRİYYE
Hanefî mezhebinin görüşlerini toplayan ve Hindistan dışında daha çok el-Fetâva’l-Hindiyye adıyla tanınan Arapça fetva kitabı.
ALİ el-KĀRÎ
Tanınmış Hanefî fakihi, muhaddis, müfessir ve kıraat âlimi.
ALKAME b. KAYS
Abdullah b. Mes‘ûd’un seçkin talebesi, Kûfe fıkıh ve tefsir mektebinin önde gelen temsilcilerinden.
ALLÂM, Muhammed Mehdî
Mısırlı akademisyen, Arap dili ve edebiyatı âlimi.
ALTIN OLUK
Kâbe damına konulan ve Arapça’da mîzâbü’r-rahme, Farsça’da mîzâb-ı rahmet denilen oluk.
A‘MÂ / 2. Bölüm: FIKIH
Gözleri görmeyen, kör; mecazen gerçeği anlamayan, hidayete ermemiş kişi.
AMÎDÎ, Rükneddin
Özellikle cedel ilminde tanınmış Hanefî fıkıh âlimi.
ASIL / 1. Bölüm: FIKIH
Fıkıh, hadis, tasavvuf, felsefe ve mantık alanlarında çeşitli anlamlarda kullanılan terim.
ATÂ b. YESÂR
Tâbiîn devri fıkıh ve hadis âlimlerinden.
ATÎK, Ebû Bekir
Nijeryalı Ticânî şeyhi, âlim ve şair.
AYINTÂBÎ, Mehmed Münîb
Osmanlı âlimi, kadı, edip ve şair.
BÂCÎ
Endülüs Mâlikî fakihlerinin önde gelenlerinden, muhaddis ve edip.
BÂÛNİYYE
Kadın mutasavvıf-şair ve edip.
BÂYEZÎDÎ, Molla Mahmud
Kürt folkloru, tarih ve edebiyatına dair çalışmalarıyla tanınan âlim.
BEHCETÜ’l-FETÂVÂ
Şeyhülislâm Yenişehirli Abdullah Efendi’nin (ö. 1156/1743) fetvalarını toplayan eser.
BEYTÛŞÎ
Iraklı âlim ve edip.
BEZZÂZÎ
Hanefî fıkıh âlimi.
BRUNSCHVIG, Robert
Fransız şarkiyatçısı.
BURNÂZ
Türk asıllı Tunuslu Hanefî âlimi.
BÜSEYYİS
Tunuslu aydın ve edip.
BÜVEYTÎ
İmam Şâfiî’nin önde gelen talebelerinden.
CİHAD / 1. Bölüm
Nefisle mücadele, İslâm’ı tebliğ ve düşmanla savaşma anlamında kullanılan terim.
CİRÂRÎ
Faslı âlim, tarihçi, biyografi yazarı ve edip.
DABB‘, Ali Muhammed
Mısırlı kıraat âlimi, şeyhülkurrâ.
DÂGIR, Yûsuf Es‘ad
Lübnanlı araştırmacı ve kütüphanecilik uzmanı.
DÂRÜLBAĞY
Meşrû devlet başkanına karşı ayaklanan âsilerin hâkim olduğu topraklar için kullanılan terim.
DÂRÜLHARP
Müslüman olmayan bir devletin hâkimiyeti altındaki topraklar için kullanılan fıkıh terimi.
DÂRÜLİSLÂM
Müslüman bir devletin hâkimiyeti altındaki topraklar için kullanılan fıkıh terimi.
DÂRÜSSULH
Kendisiyle barış antlaşması yapılmış ülke için kullanılan fıkıh terimi.
DEYMÂNÎ
Moritanyalı Mâlikî fakihi.
DÜKKÂLÎ, Ebû Abdullah
Faslı tarihçi.
DÜKKÂLÎ, Ebû Şuayb
Fas’ta Selefî düşüncenin öncülerinden, fakih, muhaddis ve devlet adamı.
EBÜ’l-KĀSIM SA‘DULLAH
Cezayirli tarihçi, edip ve şair.
EBYEYRÎ
Moritanyalı Mâlikî fakihi, mutasavvıf.
ELFÂ HÂŞİM
Batı Afrikalı Ticâniyye şeyhi.
EMEVİYYE CAMİİ / 2. Bölüm: Sosyal Hayattaki Yeri
İslâm dinî mimarisinin bugüne kadar ayakta kalabilen ilk muhteşem örneği.
ENSÂRÎ, İsmâil b. Muhammed
Hadis ve fıkıh âlimi, nâşir.
ENSÂRÎ, Şeyh Murtaza
Merci-i taklîd kabul edilen Şiî âlimi.
ESİN, Emel
Tanınmış Türk-İslâm kültür ve sanat tarihçisi.
FAKĪ-yi TEYRÂN
Klasik Kürt şiirinin önde gelen temsilcilerinden.
FERFÛR, Muhammed Sâlih
Suriyeli âlim.
FIKIH / 2. Bölüm
İslâm ibadet ve hukuk ilmi.
FIKĪ, Muhammed Hâmid
Cemâatü ensâri’s-sünneti’l-Muhammediyye’nin kurucusu Mısırlı Selefî âlimi, nâşir.
GORAN, Abdullah
Modern Kürt şiirinin önde gelen temsilcilerinden.
HAC / 9. Bölüm: Seyahatnâmeler
Kutsal kabul edilen mekânları dinî maksatla ziyaret etme, İslâm’ın beş şartından biri.
el-HÂC AHMED DEM
Senegalli âlim, müfessir ve sûfî.
HACI KĀDİR-i KÛYÎ
Kürt milliyetçiliğinin öncülerinden, şair.
HAMÂRNEH
Özellikle tıp ve eczacılık alanındaki çalışmalarıyla tanınan Ürdünlü İslâm bilim tarihçisi.
HANEFÎ MEZHEBİ / 2. Bölüm: LİTERATÜR
Dört büyük Sünnî fıkıh mezhebinden biri.
HARBÎ
Gayri müslim devletin vatandaşı anlamında fıkıh terimi.
HASKEFÎ
Hanefî fakihi.
HEJÂR
İranlı Kürt şair, âlim, mütercim ve nâşir.
HİCRET / 2. Bölüm: FIKIH
Dinî sebeplerle bir yerden diğer bir yere göçme ve özellikle Hz. Peygamber’in Mekke’den Medine’ye göç etmesi olayı.
HİZÂNETÜ’l-EKMEL
Ebû Abdullah Yûsuf b. Ali b. Muhammed el-Cürcânî’ye (ö. 522/1128’den sonra) nisbet edilen Hanefî fıkhına dair eser.
HUDAYKÎ
Faslı âlim ve biyografi yazarı.
HUŞENÎ, Muhammed b. Hâris
Mâlikî fakihi ve biyografi yazarı.
HUZÂÎ, Ali b. Muhammed
Tarihçi, edip ve şair.
EBÜ’l-YÜSR ÂBİDÎN
Suriye müftüsü, Hanefî âlimi.
İBN ABDÜSSELÂM el-FÂSÎ
Faslı kıraat âlimi.
İBN ÂBİDÎN, Muhammed Emîn
Son dönem Hanefî fakihlerinin önde gelenlerinden.
İBN ÂBİDÎNZÂDE
Hanefî fakihi İbn Âbidîn’in oğlu, Mecelle Cemiyeti üyesi.
İBN ÂDİL
el-Lübâb fî ʿulûmi’l-Kitâb adlı tefsirin müellifi, Hanbelî âlimi.
İBN BAKĪ
Müveşşah türündeki şiirleriyle tanınan Endülüslü şair.
İBN BASSÂL
Endülüslü ziraat âlimi.
İBN CÜZEY
Mâlikî fakihi ve müfessir.
İBN DAKĪKUL‘ÎD
Müctehid âlim ve muhaddis.
İBN HACCÂC el-İŞBÎLÎ
Endülüslü ziraat bilgini, veteriner.
İBN NÜCEYM, Zeynüddin
Hanefî fıkıh âlimi.
İBN TUVEYRÜLCENNE
Moritanyalı âlim ve tarihçi.
İBN VEHBÂN
Hanefî fıkıh âlimi.
İBN VELLÂD
Arap dil âlimi.
İBNÜ’l-CELLÂB
Mâlikî fakihi.
İBNÜ’d-DEYRÎ
Hanefî fakihi.
İBNÜ’l-FASÎH
Hanefî fakihi.
İBNÜ’l-HÂC es-SÜLEMÎ
Hadis âlimi, fakih, edip ve şair.
İBNÜ’l-HADDÂD el-MAĞRİBÎ
Fıkıh ve kelâm âlimi, müctehid.
İBNÜ’l-HAYYÂT ez-ZÜKKÂRÎ
Faslı fakih ve muhaddis.
İBNÜ’l-HAZZÂ
Mâlikî fakihi.
İBNÜ’l-HOCA, Muhammed Habîb
Tunus müftüsü, dil ve fıkıh âlimi.
İBNÜ’l-KARADÂĞÎ
Iraklı âlim.
İBNÜ’l-KĀS
Şâfiî âlimi.
İBNÜ’l-MEVVÂZ
Mâlikî fıkhının temel kaynaklarından el-Mevvâziyye’nin müellifi olan âlim.
İBNÜ’l-MÜLAKKIN
Şâfiî fakihi, muhaddis ve biyografi yazarı.
İBNÜ’n-NAKKĀŞ
Şâfiî fakihi.
İBNÜ’r-RAKKĀM
Endülüslü astronom, matematikçi ve tabip.
İBNÜ’t-TALL‘
Mâlikî fakihi ve muhaddis.
İBNÜ’t-TAYYİB eş-ŞARKĪ
Faslı edip ve âlim.
İBYÂNÎ
Mâlikî fakihi.
ÎSÂ b. SEHL
Mâlikî fıkıh âlimi ve kadı.
İŞKEVERÎ
İranlı İşrâkī filozof ve Şiî âlim.
K‘B b. SÛR
Basra kadısı, tâbiî.
KĀDÎHAN
Fetâvâ’sıyla tanınan Hanefî fakihi.
KĀDİRÎ, Muhammed b. İdrîs
Faslı muhaddis, fakih ve mutasavvıf.
KADRİ EFENDİ
Osmanlı âlimi, kazasker.
KÂFÎ, Muhammed b. Yûsuf
Tunuslu Mâlikî âlimi.
KÂŞİFÜLGITÂ, Ahmed b. Ali
Merci-i taklîd Şiî âlimi.
KÂŞİFÜLGITÂ, Ca‘fer b. Hızır
Merci-i taklîd Şiî âlimi.
KÂŞİFÜLGITÂ, Muhammed Hüseyin
Merci-i taklîd Şiî âlimi.
KATTÂN, Mennâ‘ Halîl
Mısırlı İslâm hukukçusu.
KAYSÛNÎZÂDE
Hekimbaşı.
KE‘‘ÂK
Tunuslu edip ve tarihçi.
KEFEVÎ, Mahmûd b. Süleyman
Hanefî fukahasının biyografisine dair eseriyle tanınan Osmanlı âlimi.
KELVEZÂNÎ
Hanbelî fakihi.
KENNÛN, Muhammed b. Medenî
Islah yanlısı Faslı fıkıh âlimi.
KERDERÎ, Şemsüleimme
Hanefî fakihi.
KETTÂNÎ, Ca‘fer b. İdrîs
Faslı hadis ve fıkıh âlimi.
KETTÂNÎ, Muhammed Abdülhay
Hadis âlimi ve mutasavvıf.
KETTÂNÎ, Muhammed b. Abdülkebîr
Derkāviyye tarikatının Kettâniyye kolunun kurucusu, âlim ve mutasavvıf.
KETTÂNÎ, Muhammed Bâkır
Faslı hadis âlimi, mutasavvıf.
KETTÂNÎ, Muhammed İbrâhim
Fas bağımsızlık hareketinin öncülerinden, fıkıh âlimi.
KETTÂNÎ, Muhammed Müntasır
Faslı hadis ve fıkıh âlimi.
KIBLE / 2. Bölüm: İslâm'da Kıble
Başta namaz olmak üzere bazı ibadet ve davranışlarda yönelinen taraf, Kâbe.
KİNÂNÎ, Yahyâ b. Ömer
Mâlikî fakihi.
KİRMASTÎ
Osmanlı âlimi.
KİTÂBİYAT / 6. Bölüm: FIKIH
Bir eserin telifinde başvurulan kaynaklar; eserleri tanıtan sistematik listeler, yazılar ve bunlar etrafında gelişen bilim dalı.
KUMMÎ, Muhammed b. Hasan
İlk dönem Şiî hadis ve fıkıh âlimlerinden.
KURBET
Kişiyi Allah’a yaklaştıran fiil ve davranış anlamında terim.
KUREŞÎ
Hanefî fakihi ve biyografi yazarı.
KŪSÛNÎ
Tıp bilgini.
KÜNTÎ, Ahmed b. Muhammed
Kādirî şeyhi ve Mâlikî fakihi.
KÜNTÎ, Muhammed b. Muhtâr
Kādiriyye şeyhi ve fıkıh âlimi.
KÜNTÎ, Muhtâr b. Ahmed
Kādiriyye tarikatının Küntiyye/Muhtâriyye kolunun kurucusu.
KÜRDÎ, Muhammed Tâhir
Suudi Arabistanlı hattat, tarihçi ve edip.
MÂCİD b. SAÎD
Bû Saîd hânedanına mensup Zengibar sultanı (1856-1870).
MÂH ŞEREF HAN
İranlı şair ve tarihçi.
MAHMESÂNÎ
Lübnanlı hukukçu.
MAKBİLÎ
Yemenli müctehid âlim.
MÂLİK b. ENES
Mâlikî mezhebinin imamı, büyük müctehid ve muhaddis.
MÂLİKÎ, Muhammed b. Alevî
Suudi Arabistanlı Mâlikî âlimi, muhaddis ve mutasavvıf.
MÂLİKÎ, Muhammed Ali
Mekke Mâlikî müftüsü, Arap dili ve edebiyatı âlimi.
MÂMÎ, Şeyh Muhammed
Moritanyalı Mâlikî fakihi.
MATVÎ, Muhammed Arûsî
Tunuslu edip ve şair, diplomat ve siyasetçi.
MÂÜLAYNEYN, Muhammed Mustafa
Moritanyalı Kādirî şeyhi, âlim, sömürge karşıtı direniş lideri.
MECCÂVÎ
Cezayir ıslah hareketinin öncülerinden, âlim ve eğitimci.
MECZÛB, Sîdî Abdurrahman
Faslı meczup sûfî.
MEGĀMÎ
Mâlikî fakihi.
MEGĪLÎ
Mâlikî fakihi.
MEHDÎ el-ABBÂSÎ
İlk Hanefî Ezher şeyhi.
MEHMED EMİN ZEKÎ BEY
Iraklı devlet adamı, asker ve tarihçi.
MELÎBÂRÎ
Malabar tarihine dair eseriyle tanınan Şâfiî âlimi.
MENCÛR
Mâlikî fakihi ve hadis âlimi.
MENÛFÎ
Mâlikî fakihi.
MENÛNÎ
Faslı âlim ve araştırmacı.
MERRÛZÎ
Ahmed b. Hanbel’in talebesi, muhaddis ve fakih.
MERVERRÛZÎ, Ebû Ali
Şâfiî müctehidi ve kadı.
MERVERRÛZÎ, Ebû Hâmid
Şâfiî müctehidi ve kadı.
MERVEZÎ, Ebû İshak
Şâfiî müctehidi.
MERVEZÎ, Ebû Tâlib
Ensâb âlimi, edip ve fakih.
MEŞREFÎ
Cezayirli tarihçi, edip ve şair.
MEVLEVÎ, Molla Abdürrahîm
Iraklı âlim, mutasavvıf ve şair.
MEVLİD / 1. Bölüm
Hz. Peygamber’in doğumu; doğum yıl dönümü vesilesiyle yapılan törenlere verilen isim; bu törenlerde okunmak üzere yazılmış eserlerin ortak adı.
MEVVÂK
Mâlikî fakihi.
MEYYÂRE
Mâlikî fakihi.
MİNHÂCÎ
Şâfiî fakihi, tarihçi ve tevkī‘ kâtibi.
MUÂFÂ en-NEHREVÂNÎ
Edip, kıraat, tefsir ve hadis âlimi, fakih.
MUALLİMÎ
Yemenli hadis ve fıkıh âlimi.
MUĞNİYYE
Lübnanlı Şiî âlimi ve düşünür.
MUHAMMED ABDULLAH DİRÂZ
Mısırlı âlim ve fikir adamı.
MUHAMMED BAYRAM I
Tunus Hanefî başmüftüsü.
MUHAMMED BAYRAM II
Tunus Hanefî başmüftüsü ve kadı.
MUHAMMED BAYRAM III
Tunus Hanefî başmüftüsü.
MUHAMMED HACCÎ
Faslı tarihçi ve ansiklopedist.
MUHAMMED İLÎŞ
Mâlikî âlimi, başmüftü.
MUHAMMED MAHLÛF
Mâlikî âlimi, biyografi yazarı.
MUHAMMED YÛSUF MÛSÂ
Mısırlı İslâm hukukçusu, felsefeci.
MUHSİN el-EMÎN
Suriyeli Şiîler’in son dönem müctehidlerinden, tarihçi ve biyografi yazarı.
MUKĀBELE bi’l-MİSL
Bir davranışa aynıyla veya benzeriyle karşılık verme anlamında fıkıh terimi.
MÛKRİYÂNÎ
Kürt matbaacılığının önde gelen isimlerinden tarihçi, gazeteci ve nâşir.
MUSANNİF
Şâfiî âlimi ve biyografi yazarı.
MÜBEŞŞİR et-TIRÂZÎ
Türkistanlı âlim, fikir ve mücadele adamı.
MÜDERRİS, Abdülkerîm
Iraklı âlim ve biyografi yazarı.
MÜNTECEBÜDDİN el-HEMEDÂNÎ
Kıraat ve dil âlimi.
MÜSTECÂR
Rüknülyemânî ile Kâbe’nin güneybatı duvarındaki kapalı kapı arasında kalan yer.
MÜSTE’MEN
İslâm ülkesine emanla giren yabancı gayri müslim.
MÜTEVEKKİL-ALELLAH, Yahyâ b. Şemseddin
Yemen Zeydî imamı ve fakihi.
NABLUSÎ, Abdülganî b. İsmâil
Sûfî, fakih, edip ve şair.
NÂÎNÎ
Meşrutiyet taraftarı Şiî müctehidi ve dinî lider.
NÛRÎ, Ali b. Sâlim
Kıraat ve fıkıh âlimi, mutasavvıf.
PÎREMERD
Iraklı şair, yazar ve gazeteci.
RÂFİÎ, Abdülkādir b. Mustafa
Hanefî fakihi, Mısır müftüsü.
REMLÎ, Ahmed b. Hüseyin
Şâfiî fakihi.
REMLÎ, Şehâbeddin
Şâfiî fakihi.
REMLÎ, Şemseddin
Şâfiî fakihi.
REMZÎ, Muhammed Murad
Nakşibendî şeyhi, âlim.
RESMÛKÎ
Ferâize dair eserleriyle tanınan Faslı Mâlikî fakihi, sûfî ve edip.
RÛZBEYÂNÎ
Iraklı tarihçi.
SABBÂN, Abdülkādir
Yemenli edip ve tarihçi, kütüphane ve arşiv uzmanı.
SA‘DÎ, Abdurrahman b. Nâsır
Suudi Arabistanlı Selefî âlim.
SADRÜŞŞEHÎD
Hanefî fakihi.
SÂLİH AHMED el-ALÎ
Iraklı tarihçi.
SAVVÂF, Muhammed Mahmûd
Iraklı âlim ve mücadele adamı.
SECÂVENDÎ, Muhammed b. Muhammed
Ferâize dair eseriyle tanınan Hanefî fakihi, hesap âlimi.
SECCÂDÎ, Alâeddin
Iraklı edip, yazar ve tarihçi.
SEKÎREC
Ticâniyye tarikatına dair eserleriyle tanınan Faslı âlim ve mutasavvıf.
SERÛCÎ
Hanefî fakihi.
SEYYİD SÂBIK
Fıḳhü’s-sünne adlı eseriyle tanınan Mısırlı âlim.
SİMLÂLÎ
Faslı âlim, tarihçi ve biyografi yazarı.
SÛSÎ, Muhammed Muhtâr
Faslı âlim, tarihçi ve siyaset adamı.
SÜVEYSÎ
Tunuslu matematikçi, İslâm bilim tarihçisi.
ŞATTÎ, Muhammed b. Hasan
Hanbelî âlimi.
ŞERNÛBÎ
Mısırlı Mâlikî âlimi.
ŞEYYÂL, Cemâleddin
Mısırlı ilim adamı, tarihçi.
ŞİNŞEVRÎ
Şâfiî fakihi, hesap ve ferâiz âlimi.
ŞÜMÜNNÎ
Hanefî fakihi.
ŞÜŞTERÎ
Mecâlisü’l-müʾminîn adlı eseriyle tanınan Şiî âlimi.
ŞÜTAYBÎ
Faslı Şâzelî-Zerrûkī şeyhi, müfessir.
TAHYÎR
Mükellefin iki hüküm veya fiil arasında seçim yapmakta serbest olması anlamında fıkıh terimi.
TEBRÎZÎ, Hatîb
Arap dili ve edebiyatı âlimi.
TEHZÎB
Bir ilim dalında kaleme alınan özlü eser; bir kitabı kısaltmak, ikmal ve tashih etmek, yeniden düzenlemek suretiyle ortaya konulan eser.
TİCÂNÎ, Abdullah b. Muhammed
Seyahatnâmesiyle tanınan âlim, edip ve tarihçi.
TİCÂNÎ, Muhammed b. Ahmed
Dîvânü’r-resâil kâtibi, edip ve şair.
TÛSÎ, Şerefeddin
Matematik ve astronomi âlimi.
TÜVEYCİRÎ
Suudi Arabistanlı Selefî âlimi.
ULVÂN el-HAMEVÎ
Ulvâniyye tarikatının kurucusu, Şâfiî âlimi.
YA‘KŪBÎ, İbrâhim b. İsmâil
Suriyeli âlim ve Şâzeliyye şeyhi.
YÛSUF İZZEDDİN
Iraklı edip ve şair.
ZEKERİYYÂ el-ENSÂRÎ
Şâfiî fakihi.
ZENCÂNÎ, İzzeddin
Edip ve dil âlimi.
ZEVZENÎ, Hüseyin b. Ahmed
Dil ve lugat âlimi.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER